Izydor z Sewilii, Historia Gotów, Wandalów i Swebów
Historia upadku cesarstwa zachodniorzymskiego i powstanie na jego gruzach państw barbarzyńskich odcisnęło swe piętno na dalsze dzieje. Od tego czasu rozpoczęła się nowa epoka, zwana średniowieczem. Poszczególne państewka germańskie powstawały i upadały w wyniku przyczyn zewnętrznych lub wewnętrznych. Jednym z takich organizmów państwowych była Hiszpania pod władaniem Wizygotów, Wandalów i Swebów. Ich historię napisał Izydor z Sewilli, żyjący na przełomie VI i VII wieku teolog, święty Kościoła katolickiego oraz pisarz. Recenzowana przeze mnie Historia Gotów, Wandalów i Swebów to pierwszy, pełny przekład tegoż dzieła na język polski. W dalszej części tytułu wymienione są kroniki dotyczące tychże ludów przed opisaniem ich przez Izydora, a także po nim.
Artur Foryt, autor przekładu, wstępu oraz opracowania na pierwszych stronach książki wprowadza nas w sytuację, jaka miała miejsce w ostatnich dziesięcioleciach istnienia zachodniego cesarstwa, a także lata po jego upadku. Historia opisana we wstępie jest treściwa i dość rozbudowana. Po jej przeczytaniu możemy wziąć się za lekturę właściwej części książki, czyli kronik, których w sumie jest sześć. Pierwsza z nich to dzieło Izydora, który korzystał z zapisków poprzedników. W przeciwieństwie do nich pisze o Gotach z sympatią, widoczna jest tutaj tendencja do swoistej symbiozy dawnych mieszkańców cesarstwa i barbarzyńskich najeźdźców. Kolejne dwie kroniki to poprzednicy Izydora, z których korzystał. Ostatnie trzy próbują kontynuować jego spuściznę, w tym stosunek do Gotów, istotnych w dalszej historii tego zakątka Europy. Do późniejszej tradycji gockiej będą odwoływać się władcy Asturii, którzy przetrzymali napór Arabów na Zachód, a później rozpoczęli proces, zwany rekonkwistą.
Ogromnym plusem tego wydania jest możliwość porównania przekładu z oryginałem w języku łacińskim. Dzięki temu sami możemy ocenić jakość pracy wykonanej przez tłumacza. Dodatkowo liczne przypisy wyjaśniają nam zawiłości, związane z osobami czy miejscami, które występują w książce. Wstęp zaopatrzony jest również przydatne pozycje bibliograficzne, które mogą poszerzyć nasz stan wiedzy na temat tego okresu. Ubolewam tylko nad tym, że nie było jakiejś mapy, dzięki której moglibyśmy śledzić rozrost terytorialny Wizygotów. Małym mankamentem było też umiejscowienie przypisów na końcu każdej kroniki. Chociaż umieszenie ich pod każdą stroną tekstu niszczyłoby przejrzystość i schludność, dlatego też rozumiem ten zabieg wydawnictwa.
Podsumowując, Historia Gotów, Wandalów i Swebów to pierwszy przekład w języku polskim dzieła Izydora z Sewilli. Oprócz niego otrzymujemy również pięć innych kronik, powiązanych z nim, dzięki czemu książka ta jest bardziej kompletna i dopracowana. Bardzo dobry wstęp i układ stron na dwujęzyczne wpływa na pozytywny odbiór przeze mnie tej pozycji. Poza brakiem jakiejkolwiek mapy nie mam żadnych zastrzeżeń. Polecam osobom zainteresowanym pierwszymi wiekami średniowiecza, a także tym, dla których historia Hiszpanii jest bliska.
Wydawnictwo: Avalon
Ocena recenzenta: 6/6
Sebastian Konopka
