Początkowo istniało kilka różnych ośrodków i instytucji, które funkcjonowały jako osobne jednostki. Były tworzone dla celów dydaktycznych. Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego składa się z połączenia tych placówek. Mowa tu o muzeum zoologicznym, botanicznym, a także zielniku (herbarium). Założono je w 1814 roku z inicjatywy prof. Johanna Ludwiga Christiana Gravenhorsta (pierwszego dyrektora tej placówki).
Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego to przede wszystkim ciekawe eksponaty
Muzeum może się szczycić wieloma wyjątkowymi eksponatami. Między innymi jedynym w kraju kompletnym szkieletem największego wieloryba – młodego osobnika płetwala błękitnego (Balaenoptera musculus).
Oprócz tego możemy zobaczyć jajo mamutaka (Aepiornis maximus), które należy do jednego z największych ptaków, jakie żyły na ziemi. Kolejny taki eksponat to czaszka tura (Bos primigenius). To niezwykłe zwierzę występowało od XIV wieku tylko na terenie Mazowsza.
Wzbudziły zainteresowanie władców Polski i były chronionym gatunkiem. Niestety w połowie XVI wieku w Puszczy Jaktorowskiej na Mazowszu żyło zaledwie 50 turów, a na początku XVII wieku pozostały już tylko cztery.
Pracownicy Muzeum są w większości nauczycielami akademickimi, a także naukowcami, którzy prowadzą badania terenowe. Dostępna jest także oferta edukacyjna dla uczniów szkół podstawowych i średnich.
Pracownicy prowadzą zajęcia i prelekcje głównie z zakresu swoich specjalności badawczych: zoologii ogólnej, ornitologii, ichtiologii, malakologii, entomologii, mykologii, botaniki, ekologii i ochrony środowiska. Aktualnie zajęcia są prowadzone w trzech blokach tematycznych: ekologii i ochrony środowiska, świata zwierząt, świata grzybów i roślin.
Projekty naukowe, w których bierze udział muzeum:
- GBIF – Global Biodiversity Information Facility,
- KSIB – Krajowa Sieć Informacji o Bioróżnorodności,
- Coleoptera Poloniae – Chrząszcze Polski.
Biblioteka Muzeum Przyrodniczego Uniwersytetu Wrocławskiego
W muzeum znajduje się także biblioteka, która dzięki działalności Polskiego Towarzystwa Zoologicznego zyskała rangę największej biblioteki ornitologicznej w Europie Środkowej. Studenci mogą z niej korzystać trzy dni w tygodniu (wtorek, środę i czwartek). Na stronie internetowej, w jednej z zakładek znajduje się spis prac licencjackich i magisterskich, które powstały na podstawie księgozbioru i zbiorów muzeum.
Ogród Botaniczny
Dodatkową atrakcją znajdującą tuż przy budynku muzeum, jest Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Miejsce niezwykle urokliwe.
Historia ogrodu sięga 1811 roku. Jest to jedna z dwóch najstarszych w Polsce instytucji zajmująca się tego typu działalnością. Powstała na terenie pofortyfikacyjnym, obejmującym około 5 ha. Został on podarowany Uniwersytetowi Wrocławskiemu przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III. Już w następnym roku zaczęto budowę pierwszych szklarni i palmiarni. Pierwszymi dyrektorami Ogrodu byli profesorowie Heinrich Friedrich Link i F. Heyde.
W czasie II wojny światowej szata roślinna została bardzo poważnie uszkodzona. Dzięki staraniom ówczesnych pracowników i profesorom Henrykowi Teleżyńskiemu i Stefanowi Macko oraz wsparciu prof. Stanisława Kulczyńskiego, pierwszego rektora Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu, ogród doczekał się odbudowy i wznowił funkcjonowanie. Kilka lat później w 1998 roku zbudowano pawilon dydaktyczny „Zielonej Klasy”.
Ogólna liczba wszystkich roślin lądowych, które znajdują się na terenie ogrodu, przekracza nawet 500 000 gatunków. Można zwiedzać także niektóre szklarnie i akwaria. Niestety jest to miejsce sezonowe.
Od listopada do kwietnia ogród botaniczny jest zamknięty dla zwiedzających. Uważam, że w aurze zimowej to miejsce byłoby równie pięknie, co w sezonie, dlatego szkoda, że jest on zamknięty przez pół roku. W sezonie jest za to czynny 7 dni w tygodniu.
W tym miejscu organizowane są także różne pokazy, szkolenia, warsztaty, zjazdy botaników.
Jeśli chodzi o ceny biletów, to są droższe niż do muzeum.
Bilet ulgowy (20 zł), normalny (30 zł)
Są także bilety sezonowe, imienne, na kartę dużej rodziny, okolicznościowe czy upominkowe. Można także kupić bilet specjalny, który zezwala na wykonanie na terenie ogrodu sesji fotograficznej dla nowożeńców.
Znajduje się przy ul. ul. Henryka Sienkiewicza 23.
Ciekawostki
Przy ogrodzie od 1974 roku znajdował się sklep ogrodniczy, w którym prowadzona była sprzedaż różnych roślin i drzew. Niestety w 2023 roku zakończył swoją działalność.
Obecnie trwają prace nad palmiarnią Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Planowany termin zakończenia przedsięwzięcia to październik 2026 roku
Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego – informacje praktyczne
Godziny otwarcia:
wtorek – piątek: 9.00-16.30
sobota – niedziela: 10.00-17.30
Ceny biletów: ulgowy (10 zł), normalny (14 zł), rodzinny (30 zł).
Wstęp bezpłatny przysługuje:
- dzieciom w wieku do 4 lat,
- nauczycielom i opiekunom grup,
- rencistom i emerytom w wieku powyżej 75 lat,
- pracownikom i studentom Uniwersytetu Wrocławskiego.
Myślę, że warto byłoby także pomyśleć o biletach dla niepełnosprawnych innych grup niż znaczny. Są oni zwykle pomijani w biletach ulgowych.
Muzeum znajduje się przy ul. Henryka Sienkiewicza 21 we Wrocławiu.
Bibliografia
- Kinel J.. W trzy lata po objęciu pracy w Muzeum Zoologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego, Przegląd Zoologiczny, t. 1, z. 4, Wrocław 1957, s. 305-312.
- Rostański K.. Historia Zielnika Instytutu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, Acta Universitatis Wratislaviensis., Prace Botaniczne, nr 14, Wrocław 1963, s. 283-304.
- Rydzewski Wł., Muzeum Zoologiczne Instytutu Zoologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego (1963-1968), Przegląd Zoologiczny, t. 13, z. 2, Wrocław 1969, s. 238-242.
- Wiktor J.. Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego – Historia i Ludzie (1814-1994), Wrocław 1987.
- Przewodnik po wystawach Muzeum Przyrodniczego we Wrocławiu, część I, II, pod redakcją A. Wiktora, Wrocław 1991.
- Wiktor J., Museum of Natural History Wroclaw University. History and People 1814-2000, Poznań-Wrocław 2002.
- Kotusz J., Wanat M., Zasoby danych Muzeum Przyrodniczego Uniwersytetu Wrocławskiego w przestrzeni nauki, natury i kultury, Kosmos, t. 70, nr 2 (331), 2021, s. 351-368.
Magdalena Opęchowska
