Mapa lokalizacji wspomnianych w zeznaniach, tło historyczne wydarzeń, zdjęcia ofiar i świadków zbrodni – to tylko przykłady nowych możliwości portalu ZapisyTerroru.pl, jednego z największych zbiorów świadectw ludności cywilnej okupowanej Europy. Od dziś można korzystać z nowej wersji serwisu.
„Zapisy Terroru” to nowoczesne przedsięwzięcie z pogranicza badań naukowych, popularyzacji historii i szeroko rozumianej kultury pamięci, realizowane przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego.
W stworzonej na potrzeby projektu internetowej polsko-angielskiej bazie świadectw Ośrodek publikuje relacje obywateli polskich, którzy podczas II wojny światowej doświadczyli cierpienia ze strony dwóch totalitaryzmów: niemieckiego i sowieckiego. W tych zeznaniach kryją się osobiste doświadczenia tysięcy Polaków – ofiar zbrodni totalitarnych, ich rodzin i bliskich.
Główne funkcjonalności portalu to:
Pełnotekstowa wyszukiwarka świadectw: dzięki niej użytkownik natychmiast trafi na interesujące go zeznania, wpisując: imię i nazwisko świadka, datę lub miejsce wydarzenia, rodzaj doświadczenia (np. typ zbrodni) lub inne hasło związane z historią II wojny światowej.
Treść świadectwa: w portalu dostępny jest zarówno skan oryginalnego dokumentu, jak i jego transkrypcje w językach polskim i angielskim.
Rozbudowany system tagów: umożliwia szybkie kategoryzowanie świadectw i ułatwia poszukiwanie podobnych relacji.
Zdjęcia ofiar i świadków zbrodni niemieckich: dołączone do poszczególnych relacji, pozwalają zobaczyć twarze osób, których historie opisano w relacjach.
Mapa świadectw: pokazuje najważniejsze lokalizacje wydarzeń wspomnianych w zeznaniach. Po wskazaniu miejsca na mapie użytkownik odnajdzie wszystkie świadectwa, związane z daną lokalizacją.
Konteksty historyczne: teksty popularnonaukowe objaśniające tło historyczne wydarzeń opisanych w zeznaniach. Dzięki powiązaniu ich ze świadectwami użytkownik szybko przejdzie od indywidualnej historii do szerszego obrazu niemieckiej okupacji w Polsce.
Wersja angielska: portal ChroniclesofTerror.pl jest pełnym odpowiednikiem polskiej wersji strony. Spośród niemal 1400 świadectw, ponad 1000 dostępnych jest już po angielsku.
Wersja mobilna: istnieje możliwość korzystania z dostosowanej, pełnej wersji strony na urządzeniach mobilnych.
Publikowane świadectwa
Najobszerniejszy zbiór relacji w portalu stanowią protokoły przesłuchań świadków – obywateli polskich, którzy po II wojnie światowej składali zeznania przed Główną Komisją Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce.
Jako pierwsze zostały udostępnione świadectwa dotyczące Warszawy i jej okolic. Znajdują się wśród nich relacje o terrorze niemieckim w okupowanej stolicy: egzekucjach ulicznych, łapankach, życiu codziennym warszawskiego getta i mordach na polskiej inteligencji, przeprowadzonych w Palmirach i innych miejscowościach podwarszawskich. Prezentowane są świadectwa więźniów Pawiaka i Gęsiówki oraz osób, które przeszły przez brutalne przesłuchania w alei Szucha. Część zeznań pochodzi od polskich Żydów, ocalałych z transportów do obozu zagłady w Treblince. Na portalu można znaleźć relacje warszawian, którzy przeżyli Rzeź Woli – wielką akcję ludobójczą, przeprowadzoną przez Niemców w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego.
Natomiast 17 września tego roku, w rocznicę agresji Armii Czerwonej na II Rzeczpospolitą, w bazie zostaną opublikowane pierwsze relacje o zbrodniach sowieckich, składane przez żołnierzy Armii Andersa i ludność cywilną po wydostaniu się ze Związku Sowieckiego.
