NSZZ Solidarność – region środkowo – wschodni w latach 1980 – 1981, Marcin Dąbrowski
Liczy sobie prawie 600 stron. Została wydana w ramach Centralnej Projektu Badawczego Instytutu Pamięci Narodowej, zatytułowanego, Opozycja w Polsce 1976 – 1989. Encyklopedia Solidarności. Wydał ją lubelski oddział Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu. Książka autorstwa Marcina Dąbrowskiego.
Począwszy od nakreślenia strat poniesionych w drugiej wojnie światowej – Marcin Dąbrowski przeprowadza czytelnika przez najważniejsze wydarzenia mające miejsce na Lubelszczyźnie w latach 1944 – 1980. Rok 1980 – to strajki na Lubelszczyźnie, znane pod nazwą Lubelskiego Lipca. Autor opisuje ich przebieg oraz je analizuje. Pisze o funkcjonowaniu władz Regionu Środkowo – Wschodniego, jego oddziałów. Podejmuje temat prasy związkowej, samorządu pracowniczego.
Ważną część książki stanowią opisy akcji protestacyjnych ,,Solidarności’’, jakie w Regionie Środkowo – Wschodnim miały miejsce w latach 1980 – 1981 (do momentu wybuchu stanu wojennego); mowa tu między innymi o strajku lubelskich nauczycieli. Akcje te zostały dokładnie zbadane i szczegółowo opisane. W swojej pracy Marcin Dąbrowski wykorzystał dokumenty ze zbiorów takich archiwów jak: Archiwum Zarządu Regionu Środkowo – Wschodniego NSZZ ,,Solidarność’’, Archiwum Komisji Krajowej NSZZ ,,Solidarność’’ w Gdańsku, Archiwum Państwowe w Lublinie.
A kim jest sam autor? Doktor Marcin Dąbrowski to pracownik Instytutu Pamięci Narodowej – jego lubelskiego oddziału. W 2013 roku w Instytucie Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego obronił pracę doktorską (przygotowywaną pod kierunkiem profesora Jana Konefała), której tytuł brzmiał Dzieje „NSZZ Solidarność” Regionu Środkowo – Wschodniego w latach 1980 – 1981.
Książka – uważam – jest szczególnie interesująca dla osób związanych z Lubelszczyzną bądź dla tych, którzy interesują się regionalistyką, historią regionu lubelskiego. Zwłaszcza, że po lekturze pracy Marcina Dąbrowskiego naprawdę wiele można o tej historii zapamiętać; duża w tym zasługa dobrego pióra autora. Autor bardzo solidnie opisał działanie omawianego regionu, wykorzystał wiele źródeł pisanych (recenzowane opracowanie oparte jest na jego doktoracie), ale nie tylko – książkę wzbogacono również o fotografie. ,,6’’ – najwyższa ocena w skali – jest oceną jak najbardziej zasłużoną.
Ocena recenzenta: 6/6
Helena Sarna