Grupa naukowców z trzech izraelskich uniwersytetów uwarzyła piwo z drożdży, które pozyskała ze starożytnych naczyń ceramicznych odkrytych w Ziemi Świętej. Najstarsze z odkrytych przedmiotów pochodzą sprzed 3 tysięcy lat przed naszą erą.
Najstarszą cywilizacją, która udokumentowała warzenie piwa w swojej kulturze byli żyjący w mezopotamii Sumerowie. Wytwarzali oni wiele rodzajów mocnego ciemnego piwa przeznaczonego dla mężczyzn oraz jasnego, którego smakoszami były kobiety. Co ciekawe to właśnie kobiety zajmowały się jego produkcją, ponieważ to rzemiosło było pod opieką bóstw żeńskich, podobnie jak w Babilonie, gdzie po upadku imperium Sumeryjskiego rozwijano sztukę warzenia piwa, co znacząco wpłynęło na fakt, że jest to tak znany trunek w dzisiejszych czasach.
Piwo było warzone w ceramicznych naczyniach i właśnie kilka z takich naczyń znaleziono podczas wykopalisk archeologicznych w kilku miejscach na terenie Izraela. Odłamki ceramiki pochodziły z naczyń używanych jako dzbany na piwo i miód pitny w czasach panowania egipskiego faraona Narmera (około 3000 r. p.n.e.), aramejskiego króla Hazaela (800 r. p.n.e.) i proroka Nehemiasza (400 r. p.n.e.), który według Biblii rządził Judeą pod panowaniem perskim. Na ścianach znalezionych dzbanów badacze odkryli kolonie drożdży, które osiadły w nanoporach ceramiki. Dr Ronen Hazan i dr Michael Klutstein, mikrobiolodzy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, badali kolonie bakterii a materiałów dostarczyli dr Yitzhak Paz z Israel Antiquities Authority (IAI), prof. Aren Maeir z Bar Ilan University oraz profesorowie Yuval Gadot i Oded Lipschits z Tel Aviv University. Z pomocą Tzemacha Aouizerata, studenta Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, udało się wyczyścić i zsekwencjonować pełny genom każdej próbki drożdży i przekazać je do analizy dr Amirowi Szitenbergowi z Centrum Nauki Dead Sea-Arava.
Szitenberg odkrył, że te 5000-letnie kultury drożdży są podobne do stosowanych w tradycyjnych afrykańskich napojach alkoholowych (jak etiopskie wino miodowe tedż) oraz współczesnych drożdży piwnych. W odtworzeniu starożytnego piwa pomógł lokalny izraelski ekspert Itai Gutman.
Jak potwierdziły badania i degustacje, udało się wyprodukować piwo wysokiej jakości, zgodne ze współczesnymi normami bezpieczeństwa. – Mówimy tu o prawdziwym przełomie. Po raz pierwszy udało nam się wyprodukować pradawny alkohol z oryginalnych starożytnych drożdży. Nigdy wcześniej tego nie dokonano – powiedział dr Yitzchak Paz z Israel Antiquities Authority.
– Największym cudem jest to, że kolonie drożdży przetrwały w naczyniu przez tysiące lat, tylko czekając na wykopanie i hodowlę. Te starożytne drożdże pozwoliły nam stworzyć napój, który pozwala poczuć, jak smakowało starożytne filistyńskie i egipskie piwo. Tak przy okazji, piwo to nie jest złe. Poza osobliwością picia piwa z czasów faraona, badania te są niezwykle ważne dla dziedziny archeologii eksperymentalnej. dziedziny, która ma na celu odtworzenie przeszłości. Nasze prace oferują nowe narzędzia do badania starożytnych metod i pozwalają posmakować przeszłości – ocenił dr Ronen Hazan z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie.
Piwo wyprodukowane ze starożytnych drożdży wysoko ocenili certyfikowani degustatorzy z International Beer Judge Certification Program (BJCP). W trackie badań i warzenia wyodrębniono tylko kilka starych szczepów drożdży, a do uwarzenia piwa wykorzystano współczesne składniki i techniki, dzięki temu mikroskopijni potomkowie oryginalnych mikrobów mogą rzucić światło na to, jak ludzie żyli w pradawnych czasach.
Żródło: Sciance Daily, Haaretz, PAP
Fot. Wikimedia Commons
Piotr Podsiadłowski
