O wysokiej randze Gniezna, o której mówiły dotąd tylko źródła pisane, zdawała się milczeć archeologia. I rzeczywiście naukowcy przyznają, że ruiny tego grodu słabo się zachowały, co uniemożliwia dokładniejsze badania. Jednak coraz częściej i oni potwierdzają wysoką, niemal stołeczną rangę Gniezna w państwie Mieszka I.
Archeolodzy mówią otwarcie: badania pozostałości średniowiecznego Gniezna są, co najmniej trudne, gdyż w miejscu, gdzie znajdował się drewniano- ziemny gród z czasów pierwszych Piastów, przez setki kolejnych lat wznoszono kolejne budowle. Wcześniejsze ulegały, więc zniszczeniu, a w najlepszym wypadku ich konstrukcja była poważnie naruszona. Jednak znacznie trudniejsze niż choćby w nieodległym Poznaniu badania archeologiczne nie zniechęcają naukowców. Badacze z Muzeum Początków Państwa Polskiego dowodzą jednak, iż mimo dzisiejszego stany wiedzy i ocen, na jaki można się zdobywać na jego podstawie, to Gniezno musiało być potężniejszym grodem we wczesnym polskim średniowieczu.
Oprócz źródeł pisanych coraz częściej dowodzi tego archeologia, między innymi wykopaliska z samego miasta, które dowodzą, że było ono ośrodkiem przedchrześcijańskiego kultu. Odnalezione w Gnieźnie kurhany nie zostały jednak zbadane do końca, bo kontynuacja wykopalisk w tamtym regionie zagraża stabilności kościoła św. Jerzego, położonego nieopodal. Najprawdopodobniej na tym samym miejscu w X stuleciu znajdował się pałac Mieszka I.
Ponadto historycy i archeolodzy zgodnie dowodzą, iż Gniezno stało się najsilniejszym ośrodkiem chrześcijańskim w państwie pierwszych Piastów, bo już wcześniej miało potężną pozycję w państwie Polan. Kiedy dodamy do tego dogodne położenie, w jakim znajdował się gród, nie bez kozery przypisuje się mu rolę symbolicznej pierwszej „stolicy” Polski.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl
Fot. Wikimedia Commons
Dawid Siuta
