kontruderzenie znad Wieprza

16 sierpnia 1920 roku rozpoczęło się kontruderzenie znad Wieprza

Tego dnia 1920 roku rozpoczęła się kontruderzenie znad Wieprza

Kontrofensywa/kontruderzenie znad Wieprza było śmiałym manewrem podczas wojny polsko-bolszewickiej. Dowodził nim sam Józef Piłsudski. Manewr miał na celu oskrzydlenie Armii Czerwonej od południa, podczas walki o Warszawę. Był, to śmiały i ryzykowny plan. Jego powodzenie miało kluczowe znaczenie, gdyż sowieci musieli odstąpić od oblężenia Warszawy.

Młode państwo polskie miała wiele problemów po odzyskaniu niepodległości. Jednakże największe zagrożenie czaiło się na wschodzie. Rosja sowiecka. Podczas gdy w 1918 roku Włodzimierz Lenin zatwierdził operację Wisła, państwo polskie swój wysiłek skupiło na odparciu zagrożenia ze wschodu.

Gdy w sierpniu 1920 roku bolszewicy oblegali Warszawę, wydawało się, że Polacy upadną. Przygotowano plan odparcia Armii Czerwonej oraz kontruderzenia. Przyjęto plan Naczelnego Wodza, Józefa Piłsudskiego. Zakładał zatrzymanie bolszewików na przedpolach Warszawy oraz oskrzydlenie od południa. Za szczegółowe opracowanie planu odpowiadał, jako szef sztabu, Tadeusz Rozwadowski. Plan był o tyleż ryzykowny, że osłabiał obronę Warszawy oraz na północy.

Przeczytaj też: Udział wojsk kozackich w wojnie polsko– bolszewickiej 1920

Za powodzenie tegoż manewru odpowiedzialność wziął sam Piłsudski. Dowodził on również 600 osobowym oddziałem kawalerii majora Feliksa Jaworskiego. Początkowo planowano kontruderzenie na 17 sierpnia, jednakże w obliczu możliwości klęski na froncie, Piłsudski podjął decyzję, by przeprowadzić uderzenie dzień wcześniej.

16 sierpnia nad ranem 49 000 żołnierzy, 759 karabinów maszynowych oraz 179 dział przekroczyło rzekę Wieprz. Początkowo obyło się prawie bezproblemowo. Siły polskie, dokonujące manewru nad Wieprzem, były po całodniowej operacji rozciągnięte na linii Garwolin-Żelechów-Radzyń-Komarówka-Włodawa. Sam Piłsudski w swoich wspomnieniach był zdziwiony, nie widząc oporu ze strony Armii Czerwonej. We wspomnieniach pisał:

Gdzież więc jest 16. armja? Gdym jechał do Mińska, świadczyły o niej armaty, zostawione bez zaprzęgów i bez obsługi w polu, świadczyły o niej dość liczne trupy ludzi i koni obok szosy, świadczyła wreszcie ludność, która z zachwytem opowiadała mi, zatrzymując auto, gdy mnie poznawano, że „bolszewiki uciekały w bezładzie i w popłochu na wszystkie strony.

Dnia 17 sierpnia ruszyło natarcie na Mińsk Mazowiecki. Do pomocy przydzielono pięć sekcji czołgów i dziesięć samolotów, a także trzy pociągi pancerne. Gdy do bolszewików dotarła wiadomość o polskiej kontrofensywie, podjęli decyzję o odwrocie. Bardzo prawdopodobne, iż głównodowodzący Armii Czerwonej, Michaił Tuchaczewski, nie posiadał dokładnych informacji o stanie swojej armii.

Niemniej, manewr ten sprawił, iż wojska sowieckie zaczęły się wycofywać, a zaraz za nimi szły wojska polskie, starające się wyprzedzić wroga armię w drodze na Bug i zniszczyć całkowicie armię Tuchaczewskiego.

Comments are closed.