Tego dnia 1931 roku urodził się Michaił Gorbaczow
Michaił Gorbaczow, ostatni przywódca Związku Sowieckiego i zarazem jedyny prezydent tego kraju. Gorbaczow był dwukrotnie (1987 1989) Człowiekiem Roku wg magazynu „Time”. Został także wyróżniony pokojową nagrodą Nobla w 1990 roku.
Urodził się w roku 1931 we wsi Priwolnoje w Kraju Stawropolskim, w rodzinie chłopskiej. Od 14 roku życia pracował w sowchozie. W wieku 17 lat, za pracę z ojcem na kombajnie został nagrodzony Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy. W 1950 rozpoczął w Moskwie studia prawnicze na Uniwersytecie im. Łomonosowa. W 1952 wstąpił do partii komunistycznej.
Był delegatem na XX i XXI zjazd KPZR, z czego ten pierwszy miał przełomowe znaczenie dla fali destalinizacji w kraju. Mimo zmian na szczytach władzy Gorbaczow piął się po szczeblach partyjnej kariery by w roku 1971 zostać członkiem Komitetu Centralnego KPZR. W 1978 roku został sekretarzem KC ds. rolnictwa, a od 1980 członkiem Biura Politycznego. Był sojusznikiem i protegowanym Jurija Andropowa, który w czasie krótkich rządów szykował go na następcę.
Po śmierci Andropowa w 1984 r. został mianowany sekretarzem ds. ideologii, pełnił de facto rolę drugiego człowieka w partii po Czernience. W związku ze złym stanem zdrowia Czernienki, często zastępował go w roli prowadzącego obrady Biura Politycznego i Sekretariatu KC. Po jego śmierci 11 marca 1985 r. został sekretarzem generalnym KC KPZR.
Zainicjował politykę pieriestrojki (przebudowy) i głasnosti (jawności), których podstawą było złagodzenie cenzury oraz ograniczona liberalizacja gospodarcza i polityczna. Gorbaczow wycofał także wojska z Afganistanu. Centralnie planowana gospodarka ZSRS była jednak zbyt nieudolna, a reformy w tym zakresie zbyt nieśmiałe i z każdym rokiem sytuacja w tej dziedzinie pogarszała się, co potęgowało niezadowolenie mieszkańców kraju.
Ponadto liberalizacja wprowadzona w kraju tak specyficznym jak Związek Sowiecki musiała wkrótce odbić się na jego podstawach ustrojowych, co ostatecznie doprowadziło do destabilizacji państwa. 15 marca 1990 Gorbaczow został wybrany na pierwszego (i zarazem jedynego) prezydenta ZSRS. Próbował na tym stanowisku przeciwdziałać dążeniom odśrodkowym i niepodległościowym.
W wyniku puczu moskiewskiego w sierpniu 1991 odsunięty na kilka dni od władzy na rzecz wiceprezydenta Giennadija Janajewa. Mimo upadku puczu pozycja Gorbaczowa jako realnego przywódcy stawała się coraz bardziej iluzoryczna. Polityk ustąpił z funkcji generalnego sekretarza KPZR, gdy Borys Jelcyn zawiesił działalność partii komunistycznej i zarządził przejęcie jej majątku przez państwo. Sam Gorbaczow jest politykiem zdecydowanie bardziej popularnym poza granicami Rosji. Sami Rosjanie zarzucają mu nieudolność w kierowaniu sowieckim imperium i oskarżają go o doprowadzenie do upadku tego państwa.
Zmarł 30 sierpnia 2022 roku.
Na zdj. Michaił Gorbaczow – źródło zdj: Wikimedia Commons
