Helmuth Johannes Ludwig von Moltke pochodził z pruskiej rodziny o tradycjach wojskowych, a bliskie spokrewnienie z feldmarszałkiem baronem Helmuthem Karlem Bernardem von Molthe (był jego bratankiem), bardzo przyspieszyło przebieg jego kariery wojskowej. W 1869 roku rozpoczął służbę w stopniu podchorążego w 86 Pułku fizylierów w Flensburgu, skąd po roku został przeniesiony do 7 Pułku Grenadierów Wilhelma I stacjonującego w Legnicy. W roku 1875 dostał przydział do Akademii Wojskowej w Berlinie – Lichterfelde, by w 1889 jako major trafić do Straży Pałacowej, gdzie został adiutantem Wilhelma II. W 1899 roku otrzymał przeniesienie do 1 Brygady Piechoty Gwardii w Poczdamie, którą dowodził do 1902 roku. Wtedy to został Głównym Adiutantem cesarza Wilhelma II. Funkcję tą sprawował do wybuchu I Wojny Światowej. W międzyczasie, w 1906 roku został Szefem Sztabu Generalnego, gdzie przeprowadził szereg reform, doprowadzając miedzy innymi do tego, że balony obserwacyjne zostały wyparte przez samoloty. Był również przeciwny teoriom Schlieffena mówiącym o wojnie błyskawicznej. Sam zakładał, że zbliżająca się wojna, będzie wojną narodów, a takie nigdy nie kończą się jednym uderzeniem. Pomimo swojej niechęci, przyjął Plan Schlieffena jako podstawę przygotowań do zbliżającej się wojny. We wrześniu 1914 roku otrzymał nominację na generała piechoty. Rok później został uhonorowany orderem Pour le Meriete i awansem do rangi generała-pułkownika. Zmarł 18 czerwca 1916 roku w Berlinie. Pośmiertnie zostały wydane jego pamiętniki pod tytułem: „Wspomnienia, pisma, dokumenty 1877-1915”.
