Co zwiedzić w Ardenach jako pasjonat II wojny światowej?
Ardeny – czy fan historii ma co oglądać? Każdy pasjonat historii II wojny światowej kojarzy Kompanię braci. Jeśli chcesz jeszcze bardziej przybliżyć sobie historię działań wojennych, koniecznie musisz wziąć pod uwagę naszą listę miejsc w Ardenach, które warto zobaczyć. Poniżej przedstawiamy listę, która pomoże Ci zaplanować zwiedzanie. Jeśli jednak nie planujesz podróży w Ardeny, to powinny Cię zainteresować fotografie, do których odnośniki znajdziesz poniżej.
Spis treści
- Muzeum Wojny w Bastogne
- Pomnik bitwy o Ardeny
- Muzeum 101. Dywizji Powietrznodesantowej w Bastogne
- Kościół Saint-Pierre w Bastogne
- Muzeum bitwy o Ardeny i la Roche enn Ardenne
Dlaczego Ardeny?
Bitwa o Ardeny i jej historia jest dzisiaj najbardziej rozsławiona dzięki Kompanii E, która wykazała się we wszystkich działaniach. We wszystkich, w jakich brała udział w trakcie II wojny światowej. Jej historię znasz zapewne dzięki Stephenowi Ambrose’owi, który zebrał wspomnienia od byłych członków Kompani E i napisał książkę Band of Brothers.
Na jej podstawie Steven Spielberg i Tom Hanks stworzyli miniserial o tym samym tytule, który do dziś widnieje wysoko wśród list najlepszych produkcji. Jako jednostka 2. Batalionu 506. Pułku Piechoty 101. Dywizji Powietrznodesantowej USA, swoimi działaniami w trakcie II wojny światowej zapisała się na kartach historii.
Dziś fani historii 101. Dywizji Powietrznodesantowej w trakcie II wojny światowej mogą zagłębić się w nią jeszcze bardziej, niż dzięki książkom i filmom. Dzięki turystyce możesz spojrzeć na historię z zupełnie innej perspektywy, dlatego przedstawiamy listę najlepszych miejsc do zwiedzenia przez fanów historii II wojny światowej w Ardenach, gdzie Kompania E brała czynny udział.
Ardeny
Ardeny to łagodne, lecz rozległe pasmo górskie, położone głównie w dzisiejszej Belgii, a także Francji i Luksemburga. Najwyższy szczyt ma mniej niż 700 m n.p.m. Teren jest gęsto zalesiony i mało zaludniony. Istnieje tutaj wiele tras pieszych i rowerowych, gdzie oprócz kojącego zmysły krajobrazu, znajduje się wiele pomników przeszłości.
Poniżej przedstawiamy listę 5 najlepszych miejsc, które warto zobaczyć w Ardenach.
1. Muzeum Wojny w Bastogne, Bastogne War Museum
Muzeum Wojny w Bastogne to przykład dzisiejszego nowoczesnego muzeum. Położony na obrzeżach miasta budynek, siedziba Centrum Historycznego Bastogne, został przekształcony w Muzeum. Po czterech latach remontu, w 2014 roku otwarto nowoczesną konstrukcję w kształcie pięcioramiennej gwiazdy.
Co czeka Cię w Muzeum?
Wchodząc do Muzeum, otrzymasz słuchawki z audioprzewodnikiem, który poprowadzi Cię przez audiowizualną ścieżkę na terenie całej wystawy. Już na samym wejściu przywita Cię amerykański czołg średni M4 Sherman, choć samych eksponatów w całym Muzeum nie jest wiele.
Następnie przedstawią Ci się cztery postacie: 13-letni chłopiec, mieszkaniec Bastogne, którego ojciec ma sklep rowerowy, 26-letnia nauczycielka w szkole w Bastogne, niemiecki porucznik z jednostki chcącej zaatakować Bastogne oraz amerykański kapral 101. Dywizji. Całą wystawę przeżyjesz ich oczami, z różnych perspektyw, przeżywając miłe i smutne chwile.
Cała narracja została oparta na prawdziwych wydarzeniach, a zawartość wystawy Muzeum została zatwierdzona przez renomowaną komisję naukową. Możesz więc być całkowicie pewny informacji, które zdobędziesz w trakcie zwiedzania.
Zwiedzanie ułatwią Ci oznaczenia kierunku, w którym masz podążać oraz urządzenia, do których gdy tylko się zbliżysz, zaktywuje się audioprzewodnik i poprowadzi narrację dalej. Wystawa zachęca do interakcji, jest dostosowana również dla młodszych gości.
W trakcie obejrzysz kilka „przedstawień” i filmów, z oświetleniem i nagłośnieniem wczuwającym się w klimat miejsca. Jeśli jesteś fanem wystaw audiowizualnych, będziesz zachwycony, bo wystawa oddziałuje na wszystkie zmysły. W Muzeum znajduje się bogato wyposażona księgarnia historyczna i jeszcze bogatszy sklep z pamiątkami. Możesz w nim kupić np. rację czekolady.
Wystawa ulega ciągłym zmianom i uzupełnieniom. Obecnie możesz zwiedzić dodatkową wystawę, po której oprowadzą Cię amerykański i niemiecki weteran, od Bastogne po Mur Berliński (1945-1989). Na zwiedzanie powinieneś zarezerwować przynajmniej dwie godziny. Bilet kosztuje 16 euro. Strona internetowa jest dostępna w języku angielskim TUTAJ.
2. Pomnik bitwy o Ardeny, le Mémorial du Mardasson
Kształt pięcioramiennej gwiazdy ma także znajdujący się nieopodal Pomnik bitwy o Ardeny. Pomnik powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Belgijsko-Amerykańskiego. Zainaugurowano go 16 lipca 1950 roku w obecności 10 000 osób. Był tam także generał Anthony McAuliffe.
W środku Pomnika znajduje się pamiątkowy kamień, który w 1946 roku, przed zbudowaniem Pomnika, postawiono w tym miejscu 4 lipca (amerykański Dzień Niepodległości). Obecnie, niestety, odpadają jego fragmenty, więc Pomnik jest ogrodzony. Mimo tego, nadal robi wrażenie.
3. Muzeum 101. Dywizji Powietrznodesantowej w Bastogne, 101 Airbone Museum Bastogne
Kolejny punkt – Muzeum 101. Dywizji Powietrznodesantowej w Bastogne to natomiast zupełnie innego rodzaju muzeum. Nie ma audioprzewodnika, nie ma przewodnika w ogóle. Są za to sale wypełnione eksponatami po brzegi. Eksponatami, jak można się spodziewać po nazwie, związanymi z działaniami tej Dywizji w Ardenach.
Sam budynek Muzeum ma historyczne znaczenie. Powstał w 1936 roku jako budynek Armii Belgijskiej, a w trakcie wojny był zajmowany przez Niemców. Dokładnie w tym samym budynku znajduje się teraz Muzeum.
Tysiące eksponatów
Eksponaty są świetnie opisane, jeśli jest tam para butów, dowiesz się, do kogo należała. Pierwsza sala zatrzyma każdego fana 101. Dywizji na długo. W centrum gablot wypełnionych eksponatami znajduje się wielka makieta przedstawiająca działania zbrojne o Bastogne. Idąc dalej, szybko zorientujesz się, że sufity zapełnione są zwisającymi z nich spadochronami. Muzeum wręcz roi się od oryginalnego sprzętu. Znajdują się w nim nawet osobiste rzeczy gen. Pattona, tymczasowo wypożyczone Muzeum przez jego wnuczkę.
W gablotach zostały odtworzone poszczególne sceny, niektóre bardzo drastyczne. Z pewnością nie jest to muzeum dla dzieci. Na najniższym poziomie znajduje się rekonstrukcja schronu. Przenosisz się do piwnicy, gdzie przeżywasz atak bombowy na miasto. Klimat podtrzymują efekty dźwiękowe, świetlne: gasnące światła, trzęsąca się lampa, sypiący się kurz, odgłosy strzałów, krzyki, czujesz ciężki sprzęt, który jedzie za oknem. Wrażenia gwarantowane.
Jednak to, co wyróżnia owe Muzeum, to sklep z pamiątkami. Z pamiątkami z II wojny światowej. Już za 2 euro możesz kupić autentyczny nabój z pola bitwy, a za kilkaset oryginalny hełm niemieckiego żołnierza czy K98.
Jako pasjonat oryginalnych eksponatów, powinieneś zarezerwować na te Muzeum co najmniej trzy godziny, choć jest znacznie mniejsze niż Muzeum Wojny. Bilet kosztuje 10 euro. Na stronie internetowej Muzeum możesz zobaczyć wiele oryginalnych fotografii z Bastogne w trakcie II wojny światowej.
4. Kościół św. Piotra w Bastogne, Église Saint-Pierre de Bastogne
Jeśli jesteś fanem Kompani braci, na pewno kojarzysz ten kościół. To jeden z najstarszych kościołów w Belgii. Jego budowę rozpoczęto w VII wieku, a pierwsza wzmianka pojawiła się w IX wieku. Od tej pory można dostrzec romańską formę architektoniczną, choć kościół był wielokrotnie remontowany. W XVI wieku zyskał gotycki wygląd, w tym też okresie odwiedził go Karol V Habsburg. Ostatnia większa renowacja miała miejsce po zniszczeniach II wojny światowej. W trakcie ofensywy w Ardenach zostały uszkodzone bardzo stare okna, które zostały wymienione dopiero w 1969 roku.
Ołtarz główny jest najstarszym zabytkiem w kościele. Datowany jest na XI wiek. Kolumny pochodzą z tego samego okresu. Tylko jedna z nich, wykonana z różowego piaskowca, pochodzi z XVI wieku. Chrzcielnica pochodzi z XII wieku. Drzwi i ambona utrzymane zostały w stylu barokowym. Przy wieży kościoła znajduje się nagrobek pochodzący z XVI wieku, z dawnego klasztoru trynitarzy, który został zlikwidowany podczas Rewolucji Francuskiej.
Kościół św. Piotra sprawia surowe i chłodne wrażenie, wprowadzając tym samym w średniowieczny klimat. Wejdziesz do niego swobodnie w ciągu dnia, bez żadnego biletu.
5. Muzeum bitwy o Ardeny i la Roche enn Ardenne, Musee de la Bataille des Ardennes
To miejsce może wydawać się niepozorne. W rzeczywistości we wnętrzu kryje wiele eksponatów i jest to jedyne muzeum, które poświęciło tyle uwagi żołnierzom brytyjskim. Oczywiście nie brakuje tutaj przedmiotów po wojskach niemieckich i amerykańskich, lecz nie oni są motywem przewodnim wystawy.
Natomiast jest świetnym punktem do uzupełnienia informacji po wizycie w powyższych muzeach i wiąże się z urokliwą miejscowością w Ardenach, la Roche.
La Roche enn Ardenne
W trakcie wojny miasteczko la Roche zajęły siły niemieckie, następnie alianckie w 1944 roku, doznając finalnie już wtedy poważnych zniszczeń. W trakcie ofensywy w Ardenach, miasto ponownie przejęli Niemcy. Amerykanie, kiedy podjęli próbę zajęcia miasta, nie wiedzieli, że Niemcy już się z niego wycofały. Nieświadomi, zbombardowali miasto, zabijając ponad 120 mieszkańców, podczas gdy jego populacja wynosiła wówczas ponad 400. Mimo tego, jego mieszkańcy przywitali Amerykanów z radością.
W samej miejscowości znajdują się również inne atrakcje. Związane z II wojną dwa pomniki: czołg średni Sherman oraz niszczyciel czołgów Achilles. Ale poza tym można także zwiedzić ruiny zamku Château Féodal de La Roche-en-Ardenne czy kościół św. Mikołaja.
Powstawanie Muzeum
Założycielami Muzeum bitwy o Ardeny są Michel Bouillon i jego najmłodszy syna Gilles. Michel Bouillon jako 12-latek doświadczał działań wojennych w 1944 roku. We wrześniu jego rodzinną wieś wyzwolili Amerykanie. Po odbyciu praktyki został rzeźnikiem, w 1955 przeniósł się do La Roche i otworzył sklep mięsny La Boucherie Bouillon, który obecnie znajduje się na Placu du Marché. Już w latach 60. Michel zaczął kolekcjonować różne przedmioty i sprzęt wojskowy z czasów II wojny światowej. Jego najmłodszy syn zaczął zbierać przedmioty z wojny mając 10 lat.
Gilles w latach 1988-2008 stopniowo powiększał liczbę eksponatów. Tak powstała kolekcja, którą można oglądać dziś. Założyciel Muzeum Michel Bouillon zmarł 4 sierpnia 2014 roku w wieku 82 lat. Jego syn zarządza Muzeum i z wielką przyjemnością wita zwiedzających.
1500m² Muzeum
Na przestrzeni 1500 m² Muzeum posiada mnóstwo fotografii z okresu, a także eksponaty podarowane przez weteranów pułków zaangażowanych w wyzwolenie miasta, w tym np. kurtki bojowe podpułkowników, których jednostki wyzwalały miasto w 1945 roku. W samym Muzeum znajdują się tysiące eksponatów.
Na wizytę powinieneś przeznaczyć przynajmniej dwie godziny. Bilet kosztuje 8 euro.
Co jeszcze w Ardenach?
Powyższe miejsca to tylko garstka miejsc, które warto zwiedzić w Ardenach. Każde z nich jest inne i pokazuje trochę inną perspektywę. W Ardenach każdy znajdzie coś dla siebie. Podczas pieszych lub rowerowych wędrówek na pewno napotkasz na swojej drodze jakiś pomnik lub czołg. Jest tam także organizowanych wiele wycieczek śladem II wojny światowej.
Na szlaku w Ardenach możesz spotkać wiele ciekawych miejsc, w tym Muzeum Piwa, które jest właściwie barem wypełnionym tysiącem różnych butelek z piwem. W samym Bastogne jest co najmniej kilka sklepów z pamiątkami, w których możesz kupić np. piwo gen. Pattona czy gin D-day. Każdy znajdzie tutaj coś dla siebie.
