28 października 1939 w rocznicę święta narodowego Czechosłowacji doszło w Pradze do pokojowej manifestacji antyhitlerowskiej. Uczestniczyli w niej studenci kilku uczelni. Jednym z nich był student medycyny na wydziale lekarskim Uniwersytetu Karola, Jan Opletal. Manifestacja została szybko stłumiona przez niemiecką policją, która otworzyła ogień. Rany odniosło pięć osób w tym Jan Opelta.
Pogrzeb i niemieckie represje
11 listopada Jana Opleta na skutek odniesionych ran umarł w szpitalu. Jego ciało zostało przewiezione pociągiem do rodzinnej miejscowości Morawi, zaś sam pogrzeb odbył się kilka dni później, 15 listopada 1939 r.
Na te uroczystość przybyły tysiące studentów, a samo wydarzenie przerodziło się w wielką manifestację. Konsekwencjami tego były drastyczne represje. Zamknięto wszystkie uniwersytety, a 17 listopada gestapo aresztowało 1200 studentów, którzy zostali umieszczeni w obozie koncentracyjnym Sachsenhause. Z rozkazu Adolfa Hitlera rozstrzelano 9 najważniejszych organizatorów protestu.
Ustanowienie święta
W 1940 r. z inicjatywy kilku studentów służących w armii Czechosłowackiej na uchodźstwie, podjęto próbę ustanowienia święta upamiętniającego tragedie z 17 listopada 1939 roku.
Pomysł trafił do niezależnych związków studenckich Anglii i Walii. Przy wsparciu prezydenta Czechosłowacji Edvarda Benesa ustanowiono 17 listopada jako rocznicę tragedii Praskiej. Zaś rok później zaproponowano, aby ten dzień był uznany jak święto wszystkich studentów walczących z niemiecką okupacją. Po zakończeniu drugiej wojny światowej zamieniono na Międzynarodowy Dzień Studenta.
Grzegorz Kapica
Źródło:
https://www.study.eu/article/17-november-international-students-day
Zdjęcie – Wikimedia Commons
