Pieśni i utwory muzyczne od wieków towarzyszyły człowiekowi. Pełniąc ważne role w społeczeństwie rozwijały jego kulturę, służyły pokrzepieniu serc, tudzież pełniły role reprezentacyjne stając się hymnem. Analizując poszczególne melodie możemy napotkać między nimi wiele niekiedy nawet identycznych utworów, funkcjonujących w różnych państwach.
Jedna melodia, kilka hymnów
W 1745r. po raz pierwszy odegrano pieśń, którą obecnie znamy pod tytułem „Good save the Queen”, (w przypadku, gdy na tronie zasiada król tekst zmieniany jest na „Good save the King”). „Boże, chroń królową” jest obecnie hymnem państwowym Wielkiej Brytanii. Pieśń ta jest, także oficjalnym hymnem Liechtensteinu.
Nie jest to jednak jedyna ciekawostka. Melodię wykorzystano w 1832r. do powstania pieśni patriotycznej „My Country, Tis of Thee” („Ojczyzno, chwalę Ciebie”) znanej, również pod nazwą „America”. Warto podkreślić, że owa pieśń patriotyczna funkcjonowała jako hymn państwowy Stanów Zjednoczonych do 1931 roku, kiedy to hymnem stał się „Gwieździsty sztandar”.
Melodię tą wykorzystały, także Prusy, tworząc „Heil dir im Siegerkranz” („Chwała Ci w wieńcu zwycięzcy”). Była ona nieoficjalnym hymnem Cesarstwa Niemieckiego w latach 1871-1918, jednak niektóre regiony II Rzeszy nie uznawały jej m.in. ze względu na melodię rodem z wyżej wymienionych utworów.
„Mazurek Dąbrowskiego” i jego bliźniacy.
Z pewnością każdy z nas zna choć szczątkowe informacje dotyczące polskiego hymnu narodowego. Jego historia zaczyna się w 1797 roku, podczas formowania się polskich legionów we Włoszech. Jego tekst spisany przez Józefa Wybickiego oparty jest o historię narodową. Autor muzyki jest niestety jest nieznany. Pieśń ta krzepiła serca podczas polskiego snu o niepodległość, podczas wojen napoleońskich. Nie był to jednak jedyny zryw niepodległościowy jakiemu towarzyszyła.
Podczas powstania listopadowego „Mazurek Dąbrowskiego” trafił na Żmudź, gdzie stał się inspiracją do stworzenia utworu pt: „Pieśń Żmudzinów telszewskiego powiatu w wojnie r. 1831”. Do melodii mazurka ułożono wówczas 7 zwrotek, które mówiły o braterstwie autorów z polakami, a także walce z wspólnym wrogiem.
Niedługo później, bo w 1834r. melodia obecnego hymnu Polski, została wykorzystana do stworzenia kolejnego utworu, którym był hymn wszechsłowiański. Dzieło Samuela Tomášika towarzyszyło wielu państwom słowiańskim podczas wiosny ludów. W 1848r. na Zjeździe Wszechsłowiańskim w Pradze stało się oficjalnym hymnem wszechsłowiańskim. To jednak nie koniec jego historii. W latach 1939-1945 pieśń ta funkcjonowała jako oficjalny hymn Słowenii. Od 1945r. Dzieło Tomášika zostało hymnem w Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii, a od 1992r. w Federalnej Republice Jugosławii w latach do 2003r.
Bartłomiej Wicherek
