Tego dnia 1961 roku zginęła Ida Siekmann, pierwsza ofiara próby przekroczenia Muru Berlińskiego
Ida Siekmann była tzw. pierwszą ofiarą Muru Berlińskiego. Poniosła śmierć w wieku 59 lat, podczas próby ucieczki z Berlina Wschodniego do Zachodniego.
Berlin Wschodni i Zachodni
Mur Berliński na przestrzeni prawie 160 km oddzielał Berlin Zachodni od Berlina Wschodniego i NRD. Powstał w wyniku postanowień kończących II wojnę światową. Według nich, Niemcy miały być podzielone na cztery strefy wpływów państw: USA, Francji, Wielkiej Brytanii i ZSRR. Również na cztery części podzielono Berlin, stolicę Niemiec.
We wrześniu i październiku 1949 roku utworzono kolejno RFN (Republikę Federalną Niemiec) i NRD (Niemiecką Republikę Demokratyczną). Berlin, formalnie niezależny od obu tych tworów, był podzielony na część Wschodnią i Zachodnią.
Aby przejść z części Zachodniej do Wschodniej i na odwrót, trzeba było posiadać tzw. Interzonenpass, czyli tzw. międzystrefowy paszport. Na ulicach znajdowały się bariery, a w zalesionym terenie – drut kolczasty. Już od lata 1945 roku dokładnie kontrolowano mieszkańców i regulowano kolejne rozporządzenia.
Regularnie granicę przekraczało około 50 000 ludzi. Byli to tzw. Grenzgänger – mieszkali w Berlinie Wschodnim, a pracowali w Zachodnim. Życie w Berlinie Wschodnim było bowiem tańsze, ale także na gorszym poziomie.
Wydano rozporządzenie, które nakazywało rejestrację takich osób i opłacanie czynszu w wysokości marek zachodnioberlińskich. Jednocześnie, ciągle walczono z nielegalnym przekraczaniem granic przez ludzi, którzy w Berlinie Zachodnim widzieli drzwi do zachodniego świata. Walczono z przemytem, walczono z wymianą marek wschodnioberlińskich na czarnym rynku.
Mur berliński
Granice zaczęły się coraz bardziej zarysowywać: w gospodarce, polityce, kulturze. Nie były to już tylko granice symbolizujące zimną wojnę, lecz także między NATO a Układem Warszawskim. Były niezwykle widoczne i to coraz bardziej. Dochodziło do coraz większych napięć.
Powstał pomysł budowy muru.
Ale ukrywano to i trzymano ten pomysł w tajemnicy. Dopiero 12 sierpnia 1961 roku podano informacje:
11 sierpnia 1961 r. w komitecie centralnym partii odbyło się zebranie sekretarzy wydawnictw partyjnych i innych funkcjonariuszy partyjnych przy komitecie centralnym, na którym oświadczono między innymi, że rosnąca liczba uciekinierów zmusza do rozdzielenia kordonem wschodniego sektora Berlina i części zachodniej w ciągu najbliższych dni. Nie podano dokładnego dnia operacji – wcześniej planowano tę akcję dopiero za dwa tygodnie.
Tego samego dnia w nocy rozpoczęła się blokada ulic i torów przez kilkanaście tysięcy funkcjonariuszy niemieckich policji i oddziałów samoobrony. Przerwano wszelkie połączenia komunikacyjne pomiędzy Berlinem Wschodnim i Zachodnim.
TUTAJ przeczytasz więcej o budowie muru berlińskiego
Mur funkcjonował od 13 sierpnia 1961 do 9 listopada 1989 roku.
Ida Siekmann
Ida urodziła się 23 sierpnia 1902 roku w Górkach. W 1961 roku mieszkała przy Bernauer Strasse 48 w dzielnicy Berlin-Mitte we Wschodnim Berlinie. Pracowała jako pielęgniarka. Jej siostra mieszkała w dzielnicy Wedding w Berlinie Zachodnim.
Budynki po południowej stronie Bernauer Strasse należały od 1945 roku do sektora radzieckiego. Północna część zabudowy i cała szerokość ulicy należały do sektora francuskiego.
Każdy, kto wychodził z domu po stronie Berlina Wschodniego, był w Berlinie Zachodnim. Później straż graniczna zablokowała wjazd do Berlina Wschodniego i regularnie sprawdzała mieszkańców.
Rano, 22 sierpnia 1961 roku, Ida wzięła pościel z łóżka i wyrzuciła ją przez okno na chodnik należący do Berlina Zachodniego. Chciała tym zamortyzować swój upadek.
Zanim jeszcze straż pożarna z Berlina Zachodniego zdążyła przybyć, Ida skoczyła.
Została ciężko ranna w wyniku uderzenia. Zmarła w drodze do pobliskiego szpitala Lazarus.
Prasa w Berlinie Zachodnim donosiła o pierwszej śmierci po zbudowaniu muru. Wywoływała w społeczeństwie gniew i obrzydzenie. Ida Siekmann została poddana kremacji i pochowana na cmentarzu urn Seestraße, 29 sierpnia 1961 roku. Wśród żałobników na cmentarzu byli politycy z Berlina Zachodniego. Trumnę Siekmanna ozdobiono kwiatami w barwach Berlina.
Do września 1961 roku próbę ucieczki do Berlina Zachodniego z powodzeniem podjęło około 400 osób. W tym czasie zdezerterowało około 80 osób, które zabezpieczały budowę muru.
Zerknij TUTAJ, jeśli interesuje Cię upadek muru berlińskiego
