Historia Eleonory Habsburżanki, żony króla Polski Michała Korybuta Wiśniowieckiego, pełna jest tragicznych i kontrowersyjnych momentów. Jednym z najbardziej poruszających wydarzeń była jej nieszczęśliwa przygoda podczas wesela dwórki, które miało miejsce niedługo po koronacji Eleonory na królową Polski w 1670 roku. Niefortunny upadek królowej Eleonory Habsburżanki wypadek królowej miał nie tylko osobiste konsekwencje, ale wpłynął również na przyszłość polskiej monarchii.
Koronacja w Warszawie i tragiczne wesele dwórki
Eleonora Habsburżanka została koronowana na królową Polski za zgodą sejmu w Warszawie. Była to decyzja nietypowa, ponieważ tradycyjne ceremonie koronacyjne odbywały się w Krakowie. Eleonora, będąca w zaawansowanej ciąży, zyskała sympatię poddanych swoją delikatnością i zaangażowaniem w życie dworu.
Krótko po koronacji królowa Eleonora wzięła udział w weselu jednej z dwórek, panny Zanowiczówny. Podczas uroczystości, w trakcie tańca, potknęła się i upadła. Choć początkowo wydawało się, że incydent nie miał poważnych konsekwencji, problem powtórzył się kilka godzin później. Eleonora, wsiadając do karety, przewróciła się po raz drugi.
Królowa poroniła syna!
Upadki królowej doprowadziły do dramatycznych wydarzeń – przez trzy dni zmagała się z bólami, które zakończyły się poronieniem syna nad ranem 29 listopada 1670 roku. Ta tragedia nie tylko zasmuciła królewską parę, ale także wywołała falę kontrowersji w kraju.
Malkontenci oskarżali króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Plotki głosiły, że król miał być impotentem, a utratę ciąży przez królową uznawano za upozorowaną próbę ukrycia tej rzekomej wady. Choć nie ma dowodów potwierdzających te oskarżenia, ich obecność podkopywała autorytet królewskiej pary.
Gdyby nie upadek królowej Eleonory Habsburżanki na weselu dwórki, historia Polski potoczyłaby się zupełnie inaczej?
Czy historia Polski potoczyłaby się inaczej, gdyby Eleonora Habsburżanka nie straciła syna? Męski potomek mógłby wzmocnić pozycję Michała Korybuta Wiśniowieckiego i zapewnić większą stabilność jego rządów. Jednak niefortunny zbieg okoliczności na weselu dwórki oraz późniejsze tragiczne wydarzenia zniweczyły te nadzieje.
Wypadki z 1670 roku stały się jednym z kluczowych momentów w historii polskiej monarchii. Tragiczna utrata potomka królewskiej pary nie tylko wpłynęła na ich życie osobiste, ale także przyczyniła się do politycznych napięć w kraju. Ta historia pozostaje przykładem, jak losowe zdarzenia mogą zmienić bieg dziejów. A jak wyglądała późniejsza historia Eleonory Habsburżanki, już poza Polską?
Eleonora Habsburżanka
Zacznijmy od początku. Eleonora Habsburg, czwarta córka cesarza i dziewiąte dziecko w rodzinie, przyszła na świat w otoczeniu licznego rodzeństwa. W chwili jej narodzin żyły dwie siostry: Maria Anna, późniejsza królowa Hiszpanii, oraz Teresa Maria Józefa, która zmarła w dzieciństwie. Miała również trzech braci: Ferdynanda IV, króla Węgier i Czech, Leopolda, który objął tron cesarski po starszym bracie, oraz Karola Józefa, wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego.
Po śmierci ojca w 1657 roku 4-letnia Eleonora wychowywała się w Wiedniu pod opieką matki. Towarzyszyli jej młodsza siostra Maria Anna Józefa i brat Ferdynand Józef Alojzy, choć on również zmarł w dzieciństwie.
Otóż w komnacie, w której stała kołyska z maleństwem wybuchł pożar. Służący złapał za kołyskę i przeniósł ją razem z dzieckiem w środku do komnaty, w której odpoczywał jego ojciec – Ferdynand III Habsburg. Służący z taką siłą postawił kołyskę na podłodze, że dziecko z niej wypadło i zmarło. Cesarz, gdy się o tym dowiedział, że jego maleńki synek nie żyje, dostał najprawdopodobniej zawału serca i zmarł.
W wieku 17 lat Eleonora wyszła za mąż za Michała Korybuta Wiśniowieckiego, króla Polski i Litwy, w ramach sojuszu politycznego. Przeniosła się do Warszawy, gdzie nauczyła się języka polskiego, choć preferowała łacinę. Ich małżeństwo nie było szczęśliwe – para straciła dwoje dzieci, a król, zmagający się z problemami zdrowotnymi, nie cieszył się popularnością. Po jego śmierci w 1673 roku Eleonora pozostała w Polsce do czasu wyboru nowego króla, a następnie wróciła do Wiednia.
W Wiedniu Eleonora poznała Karola, księcia Lotaryngii, z którym w 1678 roku wzięła ślub. Para osiedliła się w Innsbrucku i miała sześcioro dzieci, z których najstarszy syn, Leopold, został ojcem Franciszka I Stefana, założyciela lotaryńskiej dynastii Habsburgów.
Po śmierci Karola Eleonora starała się odzyskać Lotaryngię dla swoich dzieci. Udało się to w 1697 roku dzięki traktatowi pokojowemu w Rijswijk, choć francuskie wpływy pozostały znaczące.
Eleonora zmarła kilka miesięcy po zawarciu pokoju, nie odwiedzając nigdy Lotaryngii. Spoczęła w wiedeńskim Kapuzinergruft, pozostawiając po sobie spuściznę jako matka lotaryńskiej dynastii Habsburgów.
Bibliografia:
- Czamańska Ilona, Wiśniowieccy. Monografia rodu, Poznań 2007.
- Rudzki Edward, Polskie królowe. Żony królów elekcyjnych, Warszawa 1990.
Fot. Eleonora Habsburżanka, portret autorstwa Sebastiano Bombelli, powstał przed 1673 rokiem, Muzeum Historyczne Lwowa
