Dr Marcin Starzyński z Uniwersytetu Jagiellońskiego natknął się na dwie pergaminowe karty zapisane minuskułą karolińską, datowane na X wiek, które stanowiły oprawę XVI-wiecznej księgi sądowej.
Tekst odkryty przez naukowca z Instytutu Historii UJ jest najstarszym zidentyfikowanym zabytkiem, przechowywanym w zbiorach krakowskiego Archiwum Narodowego. Ponadto, jeśli wziąć pod uwagę zbiory polskie w ogóle, stanowi on jeden z niewielu pochodzących z tamtego okresu zabytków.
Pergaminowe karty są fragmentem II księgi komentarza do „Retoryki” Cycerona autorstwa Gajusza Mariusza Wiktoryna, żyjącego na przełomie III/IV wieku tłumacza dzieł Arystotelesa i Porfiriusza, komentatora Cycerona i Wergiliusza, nauczyciela retoryki i filozofii.
Karty te zostały naklejone na okładziny księgi, która zawiera zapiski z lat 1564-1565, związane z działalnością urzędnika miejskiego (hutmana ratusznego). Nie można natomiast ustalić, w jaki sposób, a także kiedy tekst zapisany minuskułą karolińską trafił do Krakowa.
Warto dodać, że w krakowskim Archiwum Narodowym znajduje się ponad 1,3 miliona jednostek inwentarzowych, a najstarsze z nich pochodzą z XII wieku.
Anna Stypułkowska