Pamięć i Przyszłość, nr 3/2016 (33), kwartalnik, praca zbiorowa
Pamięć i Przyszłość to kwartalnik popularnonaukowy wydawany przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu. Pierwszy numer kwartalnika ukazał się jesienią 2008 roku. Jego celem było prezentowanie wydań poświęconych szeroko rozumianej powojennej historii Ziem Zachodnich, podkreślających wielokulturowy charakter społeczności zamieszkującej te tereny.
Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” to państwowa instytucja kultury, której celem jest promowanie polskiego dziedzictwa narodowego i upowszechniania dorobku historycznego i kulturowego stworzonego przez Polaków po II wojnie światowej. Jego misją jest dokumentowanie i popularyzacja wiedzy i o historii Wrocławia i Dolnego Śląska. Ośrodek została powołany 11 marca 2007 r. przez Ministra Kultury Kazimierza M. Ujazdowskiego podczas konferencji w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu.
Czasopismo, które mam przyjemność recenzować, wychodzi naprzeciw zwiększającemu się zainteresowaniu tematyką regionalną, która na obszarze Ziem Zachodnich ma szczególny charakter. Poruszając tematy związane z historią regionu (jednak nie tylko), nie unika wątków niemieckich, czeskich i żydowskich.
Nr 3/2016 (33) zatacza kręgi wśród rocznic, które obchodziliśmy w ubiegłym roku. Jak we wstępie zaznacza sama redaktor naczelna – Katarzyna Uczkiewicz – „celebrowanie ważnych rocznic historycznych ma znaczenie wspólnototwórcze, jako okazja do przypomnienia ‘skąd nasz ród’, aktualizacji mitów i symboli, zdefiniowania kierunków rozwoju (…). W 1050. rocznicę Chrztu Polski przypominamy niektóre z nich z przekonaniem, że sposób, w jaki celebrujemy jubileusze, więcej mówi o nas współczesnych niż o tych, których pamięć pragniemy uczcić”.
Zatem – jak zanzaczono we wstępie – tematem przewodnim są dolnośląskie obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego. Walka o „rząd dusz”, czyli konfrontacja racji Kościół kontra państwo. Areną tych rozgrywek był m.in. Dolny Śląsk jako fragment tzw. Ziem Odzyskanych, który zajmował w tym przedsięwzięciu miejsce szczególne. Dlaczego? – zapraszam do lektury artykułu Grzegorza Straucholda. Do dyskusji staje również Marek Kosendiak ze swoim artykułem Biblia na tysiąclecie chrztu Polski.
Oczywiście to nie koniec historii poruszanych w tym numerze kwartalnika. Osobiście zaintrygował mnie tekst Kamili Jasińskiej Czy wrocławianie śpią na kościach?. Cmentarze można zburzyć, pamięci zniszczyć nie sposób – zaznacza autorka. Nekropolie są jednym z obrazów historii miasta. Te najnowsze, powstałe we Wrocławiu w ostatnich kilku dekadach, mają tę historię stosunkowo jasną. Te nieliczne spośród założonych przed rokiem 1945, a dziś jeszcze istniejące, dają świadectwo ciągłości historycznej miasta i są wyjątkowym miejscem, gdzie jeszcze czasami spoczywają obok siebie Polacy I Niemcy. Żydzi i katolicy. Natomiast cmentarze założone po 1945 roku obrazują dramat, jaki stał się udziałem dawnych i współczesnych mieszkańców Wrocławia. Historia wrocławskiego cmentarnictwa jest – jak zaznacza Jasińska – pełna wielkich nazwisk, a z drugiej trudna i bolesna. Nie ulega jednak wątpliwości, że fascynująca.
Przeglądając kwartalnik należy również zwrócić uwagę na zdjęcia – dobrej jakości, doskonale wprowadzające w klimat danego artykułu. Zdecydowany plus dla redakcji. Choć obiektywnie patrząc na całość – naprawdę nie znalazłam tu żadnego minusa. Format wydania, rodzaj papieru, dobór tekstów i zdjęć – wszystko stoi na najwyższym poziomie. Polecam nie tylko ten numer kwartalnika, ale również i pozostałe czasopisma, które są dostępna pod adresem: http://www.zajezdnia.org/wydawnictwo/kwartalnik/
Ocena recenzenta: 6 / 6
Wydawnictwo: Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Anita Świątkowska
