Tego dnia 1999 roku wystartował teleskop kosmiczny Chandra
Teleskop kosmiczny Chandra został wyniesiony na orbitę przez amerykański wahadłowiec kosmiczny Columbia. Pierwszy raz w historii misją kosmiczną dowodziła kobieta, Eileen Collins.
Misja STS-93
23 lipca 1999 roku wystartowała 26. misja kosmicznego wahadłowca Columbia, STS-93. Tym samym była to 95. misja promu kosmicznego. Co ciekawe, start miał się rozpocząć trzy dni wcześniej. System Space Shuttle przewoził najcięższy do tej pory ładunek – około 25 ton. Celem misji było umieszczenie na orbicie teleskopu kosmicznego Chandra (Chandrasekhar X-Ray Observatory). Było to najbardziej zaawansowane obserwatorium rentgenowskie, które umożliwia obserwację np. gazów po eksplozji gwiazd.
W misji brało udział pięciu astronautów, w tym aż dwie kobiety. Jedna z nich dowodziła misją, jako pierwsza kobieta w historii – Eileen Collins. Oprócz niej w misji brali udział:
- Jeffrey S. Ashby, amerykański inżynier, oficer marynarki wojennej, był to jego pierwszy lot kosmiczny,
- Michel Tognini, francuski astronauta z CNES, był to jego drugi i ostatni lot kosmiczny,
- Steven A. Hawley, fizyk, astronauta NASA, była to jego piąta i ostatnia misja,
- i druga kobieta, Catherine G. Coleman, chemik, inżynier, pułkownik Sił Powietrznych USA.
Teleskop kosmiczny Chandra
Teleskop kosmiczny Chandra, określany też jako Chandra X-ray Observatory, CXO swoją nazwę pochodzi od hinduskiego fizyka. Słowo „ćandra” oznacza „Księżyc”. Był to wówczas trzeci teleskop kosmiczny wystrzelony przez NASA i ESA. Pierwszym był teleskop Hubble’a, wyniesiony w 1990 roku. Drugim, teleskop kosmiczny Comptona, wyniesiony na orbitę rok później. Czwartym, po teleskopie Chandra, jest teleskop Spitzera.
Dzięki promieniom rentgenowskim teleskop kosmiczny Chandra pomaga zaobserwować gwiazdy neutronowe, czarne dziury, fale uderzeniowe etc. Na przykład pierwszy raz zaobserwowano dzięki teleskopowi promieniowanie czarnej dziury Saggitarius A* w centrum Drogi Mlecznej.
Eileen Collins – pierwsza kobieta dowódcą misji kosmicznej
Eileen Collins urodziła się w 1956 roku w Nowym Jorku. Obecnie jest emerytowaną astronautką NASA i pułkownikiem Sił Powietrznych USA. Jest nie tylko pierwszą kobietą, która sterowała promem kosmicznym. Jest także pierwszą kobietą, która dowodziła misją kosmiczną.
W trakcie kariery wojskowej na kilkudziesięciu rodzajach maszyn przelatała blisko 7 000 godzin. W latach 90. dołączyła do NASA. Już w 1991 była po szkoleniu astronauty. W 1995 roku odbyła swój pierwszy lot kosmiczny, a następny w 1997 roku. Dwa lata później dowodziła wspomnianą misją STS-93. W 2005 roku odbyła kolejny, ostatni lot i opuściła NASA w 2006 roku.
Na fotografii Eileen Collins – Wikimedia Commons – NASA ROBERT MARKOWITZ
