Czy wiesz kto był pierwszym posiadaczem prawa jazdy?

Moment odbioru upragnionego prawa jazdy kat. B jest chyba jednym z najszczęśliwszych momentów w życiu młodego człowieka. Niewielu jednak przy tej okazji zastanawia się nad historią tego dokumentu, równie krótką zresztą jak dzieje samej motoryzacji. A czy Ty wiesz kim był pierwszy posiadacz prawa jazdy?

Karl Benz, bo to wokół jego postaci obraca się historia początków motoryzacji, jako sławny konstruktor i wynalazca sam osobiście, przy wielu okazjach korzystał z dzieła swych rąk i „testował’ swoje pojazdy. Niestety jak przystało na prototypy miały one mnóstwo wad i niedoróbek konstrukcyjnych. Ponieważ Benz nie miał pojęcia o użyciu tłumika, jego silnik, a co za tym idzie poruszający się Motorwagen emitował ogromny hałas. Pod koniec XIX stulecia nikt nie słyszał także o katalizatorach i filtrach DPF dlatego efektem ubocznym przejażdżek konstruktora był także okropny smród spalanego paliwa.

Właśnie te dwa czynniki spowodowały, iż na samego Benza i jego pojazd spadła fala krytyki. Na hałas i potworny smród, jaki towarzyszył jego eksperymentom gromadnie skarżyli się władzom mieszkańcy jego rodzinnego Mannheim. Pojazd mechaniczny w ruchu budził też spore protesty społeczne wszędzie tam gdzie się pojawiał. A ponieważ Karl Benz zamierzał zaprezentować swój pojazd w ruchu na targach przemysłowych w Monachium w roku 1888 problem ten należało szybko rozwiązać. Przy okazji dało o sobie znać też niemieckie zamiłowanie do porządku i posiadania zezwolenia na każdą, najmniejszą nawet aktywność. Benz o pozwolenie na korzystanie ze swego „presamochodu” na drogach publicznych wystąpił do Wielkiego Księcia Badenii i otrzymał je jeszcze w tym samym roku (1888). Miało ono charakter pisemny i było odręcznie wypisanym zaświadczeniem, upoważniającym Karla Benza do korzystania z pojazdy spalinowego na drogach publicznych na terenie podległym jurysdykcji organu wydającego. Akt ten choć miał jedynie jednostkowy charakter, posiadał cechy dokumentu administracyjnego i dlatego powszechnie uważa się go za pierwsze prawo jazdy.

Pierwsze powszechne prawo jazdy wprowadziła za to Wielka Brytania, dokonując tego ustawą o pojazdach silnikowych w 1903 roku. Akt te zobowiązywał każdego kierowcę do wcześniejszego udowodnienia, iż potrafi poruszać się pojazdem mechanicznym. Także miało ono charakter dokumentu urzędowego. Do powszechnego użytku prawa jazdy weszły w Wielkiej Brytanii w 1934 roku.

Pierwsze prawa jazdy na ziemiach polskich pojawiły się od razu po odzyskaniu niepodległości i były one najczęściej wymienionymi dokumentami wystawionymi przez jedno z państw zaborczych. W pełni polskie prawo jazdy wprowadził kodeks o ruchu drogowym z roku 1921.

Bibliografia:

Rychter W., Dzieje samochodu, Warszawa 1983.

Dawid Siuta

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*