Jan Zygmunt Skrzynecki

12 stycznia 1860 roku zmarł Jan Zygmunt Skrzynecki

Tego dnia 1860 roku w Krakowie zmarł Jan Zygmunt Skrzynecki herbu Bończa polski generał oraz wódz naczelny powstania listopadowego

Jan Zygmunt Skrzynecki po ukończeniu uniwersytetu we Lwowie, w 1807 roku wstąpił do armii Księstwa Warszawskiego. Po bitwie pod Raszynem dostał awans na podporucznika, następnie podczas wojny polsko-austriackiej, po szturmie na Sandomierz został awansowany na kapitana i odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari. W 1812 roku brał udział w wyprawie na Moskwę, w 1813 roku w bitwie pod Arcis-sur-Aube uratował Napoleona Bonaparte od śmierci lub niewoli.

Po kongresie wiedeńskim pozostał w wojsku Królestwa Polskiego, W 1818 roku służył w stopniu pułkownika 8. Pułku Piechoty Liniowej. Podczas powstania listopadowego, 2 lutego 1831 roku został mianowany generałem brygady i objął dowództwo 3. Dywizji Piechoty. Odznaczył się w bitwie pod Zakrzewem, bitwie pod Dobrem oraz bitwie pod Grochowem po której 26 lutego rząd narodowy mianował go naczelnym wodzem powstania, w miejsce Michała Radziwiłła.

Skrzynecki niweczył wszystkie plany swojego doradcy Ignacego Prądzyńskiego. Nie wierzył w wygraną w wojnie z Rosją, więc liczył na osiągnięcie kompromisu z Carem. Wziął udział w powstaniu tylko na skutek nacisków opinii publicznej. Nie mając szerszej wizji strategicznej, nie wykorzystał nadarzającej się okazji rozbicia reprezentacyjnego korpusu gwardii cesarskiej księcia Pawłowicza pod Śniadowem przez co stracił w ten sposób inicjatywę zaczepną.

Ta sytuacja doprowadziła do bitwy pod Ostrołęką, która miała miejsce 26 maja 1831 roku. Bitwa zakończyła się klęską wojsk dowodzonych przez Skrzyneckiego. Generał postanowił zawrócić do Warszawy i odciął w ten sposób od sił głównych korpus gen. Antoniego Giełguda, który przez tą sytuacje został zmuszony do przebijania się na wschód. Zatarg z Sejmem o reformę rządu zwrócił opinie publiczną przeciw Skrzyneckiemu, który został zmuszony do złożenia dowództwa pod Bolimowem i wycofania się z armii. 22 września 1831 roku przekroczył granicę i udał się na emigrację.

O bitwie pod Ostrołęką powstała książka: Ostrołęka 26 maja 1831

W latach 1832 – 1839 pełnił służbę w armii belgijskiej gdzie piastował wysokie stanowiska. W 1839 roku dostał nominację na generała amii belgijskiej w tym samym roku wrócił do Krakowa. Do 1848 roku pozostawał urlopowanym generałem belgijskim. W chwili śmierci miał 73 lata, początkowo został pochowany na cmentarzu Rakowickim, a w 1865 roku przeniesiono jego szczątki do kaplicy Jezusa Ukrzyżowanego w kościele Dominikanów w Krakowie, gdzie postawiono pomnik nagrobny.

Comments are closed.