Mit o tchórzliwych Francuzach, czyli żołnierz i armia francuska w II Wojnie Światowej

,,24 dywizje piechoty, w tym 13 czynnych i 6 zmotoryzowanych na 7, jakie posiadaliśmy 10 maja

3 lekkie dywizje zmechanizowane na 3 istniejące 10 maja;

2 lekkie dywizje kawalerii;

1 dywizję pancerną.”

Ponadto ewakuacja BEF pozbawiła Francję dalszych elitarnych i nowoczesnych oddziałów. W wyniku wydarzeń maja 1940 roku, a także unieruchomienia 10 dywizji fortecznych na linii Maginota, francuskie dowództwo dysponować mogło w dalszej fazie kampanii około 60 dywizjami. Niemcy wykorzystać wówczas mogli około 140 dywizji, co dawało im ponad dwukrotną przewagę liczebną.

Fall Rot

Niemieckie dowództwo już w ostatnich dniach maja, po rozpoczęciu operacji ,,Dynamo”, przystąpiło do przygotowań do rozstrzygnięcia bitwy o Francję. 1 czerwca z Flandrii wycofano dywizje pancerne, które przydzielone zostały do GA A (XXXIX i XLI Armeekorps) oraz GA B (XIV, XV i XVI Armeekorps). Niemieckie dowództwo postanowiło poprowadzić uderzenia w trzech różnych kierunkach. XV Korpus nacierać miał równolegle do wybrzeża ku dolnej Sekwanie, XIV i XVI miały prowadzić natarcie na Paryż a XXXIX i XLI wyjść na tyły linii Maginota bądź francuskiej Armii Alp. Wojska francuskie tworzyły wówczas front od linii Maginota, przez pozycje nad rzekami Aisne i Sommą aż do morza. Pozycje na linii Maginota zajmowała 2 GA (3, 5, i 8 Armia), w centrum znajdowała się 4 GA (2 i 4 Armia) a pozycji zachodnich broniła 3 GA (6, 7 i 10 Armia). Dowództwo francuskie przyjęło strategię obrony zajmowanych pozycji za wszelką cenę, polegając na zorganizowanych stanowiskach oporu, tak zwanych ,,jeżach”, mogących walczyć nawet po przerwaniu frontu przez nieprzyjaciela. Niestety z racji dysproporcji sił, nie wiadomo było, jak długo pozycje te da się utrzymać. Nieliczne odwody pozostające do francuskiej dyspozycji miały kontratakować w razie wypadku. Gen. Weygand już 29 maja przewidywał, że po utracie tych pozycji dalsza skuteczna obrona kraju stanie się niemożliwa. 5 czerwca 1940 roku Niemcy, po uprzednim bombardowaniu lotniczym i artyleryjskim, rozpoczęły natarcie na pozycje 3 GA. Jednak żołnierze francuscy, którym rozkazano wytrwać za wszelką cenę, powstrzymali impet pierwszego natarcia. Znaczącym ulepszeniem francuskiej taktyki było wykorzystanie dział 75 mm w roli broni przeciwpancernej, co spowodowało znaczne straty w jednostkach niemieckich. Pierwszego dnia ofensywy niemieckie natarcie zatrzymane zostało przed drugimi pozycjami wojsk francuskich. Następnego dnia jednak, niemieckie natarcie poważnie zagrażało skrzydłom 3 GA, w wyniku czego została ona cofnięta na południowy brzeg Aisne oraz rzekę Bresle. 7 czerwca 7 Dywizja Pancerna (gen. Rommel) obeszła francuskie ,,jeże” w rejonie Formerie, dochodząc do Forges-les-Eaux. Niepowodzeniem zakończył się francuski kontratak odwodowego zgrupowania gen. Petieta (2 i 5 DLC) mający na celu zamknięcie wyłomu we francuskiej linii obrony. 8 czerwca, rozcięta na dwie części, 10 Armia zmuszona została do odwrotu, a 7 Armia, odrzucona przez nieprzyjaciela, wraz z utworzoną tego samego dnia z garnizonu paryskiego Armią Paryża, otrzymała zadanie obrony ,,wysuniętej pozycji Paryża”, osłaniającej stolicę w rejonie między rzekami Oise a Marną. Tego samego dnia Niemcy wywalczyli w starciach z 6 Armią przyczółek na południowym brzegu Aisne. 9 czerwca oddziały 3 GA obsadziły dolną Sekwanę, ,,wysuniętą pozycję Paryża” oraz Marnę. Pozycja ta przewidziana została przez gen. Weyganda jako ostatnia możliwość zorganizowanej obrony terytorium Francji. Wtedy też rozpoczęło się niemieckie natarcie nad Aisne. 9 czerwca niemiecka piechota zaatakowała pozycje 2, 10 i 14 Dywizji Piechoty, jednak w wyniku heroicznego oporu francuskich żołnierzy Niemcom udało się utworzyć tylko niewielkie przyczółki. 10 czerwca do ataku ruszyła 1 Dywizja Pancerna wspierana przez piechotę. Francuscy żołnierze zaciekle bronili jednak miejscowości oraz lasów, wiążąc niemiecką piechotę. Oddziały niemieckie przekraczyły następnie rzekę Retourne, gdy spadł na nie spóźniony kontratak 3 Dywizji Pancernej oraz 7  DLM, który zadał poważne straty niemieckim oddziałom pancernym. Wieczorem jednak, w wyniku odwrotu 6 Armii, oddziały francuskie zmuszone zostały do wycofania się z pozycji nad Retourne oraz Rethel. 9 czerwca część niemieckich oddziałów dotarła do Sekwany, co sprawiło, iż 11 czerwca francuskie linie obrony zagrożone zostały z dwóch kierunków: wschodu oraz zachodu. Na 4 i 6 Armię francuską spadło uderzenie ośmiu niemieckich dywizji pancernych (XIV i XVI Armeekorps przerzucone zostały nad Aisne w dniach 9-10 czerwca). W wyniku tych wydarzeń podjęta została decyzja o opuszczeniu Paryża, który ogłoszony został miastem otwartym. Rząd francuski opuścił stolicę dzień wcześniej. Ponadto 10 czerwca Włochy wypowiedziały wojnę Francji i Wielkiej Brytanii, lecz postępy armii włoskiej zostały szybko powstrzymane przez Armię Alp (gen. Orly). 11 czerwca dowództwo francuskie teoretycznie dysponować mogło 52 dywizjami, jednak w wyniku ciężkich walk odpowiadały one zaledwie 30 pełnym dywizjom. Ponadto żadna z dywizji nie pozostawała w odwodzie. 12 czerwca wydane zostały rozkazy odwrotu. Francuskie oddziały miały wycofywać się w kierunku Loary. 2 GA miała opuścić pozycje na linii Maginota, pozostawiając na niej oddziały mające opóźnić nieprzyjaciela. Jednak Fall Rot zakładał wyjście niemieckich dywizji pancerny na tyły linii Maginota. Manewr ten umożliwiło pobicie 4 i 6 Armii, których żołnierze wyczerpani byli czterodniową walką z liczniejszym nieprzyjacielem. 17 czerwca oddziały niemieckie otoczyły francuską 2, 3, 5 i 8 Armię. Francuskie oddziały, mimo braku możliwości wyrwania się z okrążenia, kontynuowały walkę, kapitulując dopiero 22 czerwca. Tymczasem 14 czerwca, po opuszczeniu pozycji przez wojska francuskie, Niemcy wkroczyli do Paryża. 15 czerwca w wyniku niemieckiego natarcia armie francuskie zostały rozdzielone. W następnych dniach topniejące wojska francuskie kontynuowały odwrót, naciskane nieustannie przez nieprzyjaciela. Piękny przykład francuskiej waleczności w dniach 19-20 czerwca dali bohaterscy kadeci z Saumur. 16 czerwca, po dymisji Paula Reynaud, urząd premiera objął marszałek Pétain. Następnego dnia wydane zostało publiczne oświadczenie, oznajmiające iż rząd postanowił rozpocząć rokowania pokojowe z nieprzyjacielem, co stanowiło ogromny cios dla morale oddziałów. 18 czerwca z kolei wydany został rozkaz, iż ,,wszystkie miasta powyżej 20 000 mieszkańców należy uważać za otwarte”, co doprowadziło do załamania obrony na odcinkach, na których takie miejscowości przewidziane zostały jako główne punkty oporu. 20 czerwca francuska delegacja wyruszyła, by rozpocząć negocjacje rozejmowe. Mimo to poszczególne oddziały francuskie nadal stawiały opór – odznaczyły się tym między innymi jednostki w dolinie Rodanu. 22 czerwca 1940 roku, w Compiègne, podpisane zostało zawieszenie broni, które w życie weszło 25 czerwca, po przerwaniu przez Francję działań wojennych z Włochami, z których francuska Armia Alp wyszła zwycięsko. Pozostawione na linii Maginota załogi opuściły fortyfikacje dopiero 30 czerwca.

W trakcie bitwy o Francję poległo ok. 60 000 żołnierzy francuskich a 120 000 zostało rannych. Straty niemieckie, po uwzględnieniu zmarłych z ran oraz zaginionych, mogły wynieść ok. 50 000 poległych oraz 110 000 rannych. Ponadto w trakcie bitwy o Francję poległo ok. 11 000 Brytyjczyków, 7000 Belgów, 6000 Polaków oraz 3000 Holendrów.