Okrzyknięte „Sarniogórskie Stonhage” zostało odkryte przez leśników z nadleśnictwa z Lidzbarku. Są to kamienne kręgi, które prawdopodobnie służyły do wypalania rudy darniowej.
W latach 90 XX wieku leśniczy natknęli się na kamienne kręgi, teraz postanowili je odsłonić dla odwiedzających las. Jednakże odsłonięcie nie obyło się bez trudów. Najpierw trzeba było paleniska odkopać spod warstwy ziemi, odsłonić ich obrzeża oraz solidnie umyć wodą, żeby widoczne były główne elementy ich konstrukcji. Przeznaczenie palenisk, które pochodzą z okresu międzywojennego XX wieku, nie jest do końca wyjaśnione – podkreślił w rozmowie z Polską Agencją Prasową rzecznik RDLP w Olsztynie Adam Pietrzak.
Leśniczy Jerzy Groblewski odkrył kamienne paleniska. Przez lata nie rozgłaszał swojego odkrycia, a jedynie pytał swoich starszych kolegów leśniczych o przeznaczenie kamiennych kręgów. Wówczas słyszał różne teorie. Średnica jednego z dwóch sięgała około 2,5 metra. Drugi był około dwukrotnie większy. Po latach mogę z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że są to kamienne paleniska służące do wytopu rudy darniowej. Ruda darniowa to skała osadowa z niewielką ilością związków żelaza. Znajduje się w zakolach rzek, przy źródliskach. Ówcześni mieszkańcy znajdowali ją pod darnią, pozyskaną skałę wytapiali dla żelaza na kamiennych paleniskach. Ponieważ temperatura, w której wypala się do płynnej postaci żelazo, czyli 1,5 tys. stopni C., nie była możliwa do osiągnięcia na paleniskach, to rudę wypalano w niższych temperaturach. Uzyskiwano wówczas postać gąbczastą żelaza, która była zanieczyszczona, zmieszana z popiołami oraz słabej jakości – powiedział Jerzy Groblewski.
Źródło: olszyun.onet.pl
Fot.: fotografia poglądowa (domena publiczna)
Błażej Filipial
