Prawdopodobnie 1500-letnia osada w Żaganiu została odkryta na stanowisku archeologicznym
1500-letnia osada w Żaganiu została odkryta przez archeologów, choć nie są oni jeszcze pewni co do dokładnego okresu jej istnienia. Badacze znaleźli liczne artefakty i paleniska. Kilkaset metrów dalej archeolodzy natrafili także na grodzisko, które datują na okres halsztacki epoki żelaza.
Niedawno rozpoczęły się wykopaliska archeologiczne na stanowisku Żagań Lutnia 5 przy ul. Chrobrego. Wykopaliskami zajmuje się pracownia archeologiczna Relikt z Żagania. Na tę chwilę zakończono nieinwazyjne badania, które były prowadzone na dwóch obszarach. Jeden z nich ma ok. 1 hektara, drugi ponad 20 arów.
Badacze znaleźli starożytne paleniska z fragmentami żużla, fragmenty naczyń ceramicznych i kości zwierzęcych. Na tę chwilę archeolodzy nie określili dokładnego okresu, z którego pochodzą artefakty (być może okres kultury łużyckiej, grupy białowieckiej), Przypuszczalnie osada ma nawet 1500 lat.
Znalezione przy ul. Chrobrego artefakty zostaną w Muzeum Obozów Jenieckich. W przyszłości będą stanowiły zaczątek muzeum miejskiego.
Kilkaset metrów dalej archeolodzy natrafili na inne niesamowite znalezisko – starożytne grodzisko. Na tę chwilę nie wiadomo, czy osada miała jakikolwiek związek z grodziskiem.
Wykopaliskami tymi kierował dr Arkadiusz Michalak z ramienia Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza. Udział w wykopaliskach miała także Fundacja Archeolodzy.org, z której prospekcje terenową wykonał mgr Maksym Mackiewicz, a także członkowie Żagańskiego Stowarzyszenia Ratowania i Ochrony Zabytków.
Stanowisko archeologiczne w Żaganiu odkryto w latach 60. XX wieku. Wówczas tylko przypuszczano fortyfikacyjny charakter pozostałości, ale nie można było go potwierdzić. W trakcie badań w 1990 roku, prowadzonych przez Adama Kołodziejskiego i Jarosława Lewczuka, określono 4 warstwy kulturowe. Ostatnia warstwa spalenizny ukazała pozostałości zidentyfikowane jako paleniska i chaty. Nie opublikowano wówczas efektów owych badań.
Dzięki nieinwazyjnym badaniom badacze wysunęli wniosek, że wewnątrz wzgórza znajdują się spalone relikty fortyfikacji ziemno-drewnianych. Kilkunastometrowa przestrzeń pomiędzy liniami obwarowań sugeruje, że była ona wypełniona ziemią. Fortyfikacje zarejestrowano w części północnej, zachodniej i południowej badanego obszaru. Ze względu na 30-letni kolektor ściekowy, nie podjęto badań we wschodniej części.
Na tę chwilę nie można określić dokładnej lokalizacji bramy i wewnętrznego zagospodarowania majdanu grodu.
Według badaczy grodzisko w Żaganiu jest związana z grupą białowicką kultury łużyckich pól popielnicowych. Datują ją na okres kultury halsztackiej epoki żelaza, czyli około 800-450 p.n.e.
Tegoroczne badania archeologiczne pozwoliły włączyć badane stanowisko do katalogu zweryfikowanych grodzisk z wczesnej epoki żelaza, które znajdują się na terenie dzisiejszego województwa lubuskiego.
Należy jednak podkreślić, że stan badań nad osadami obronnymi grupy białowickiej jest niedostateczny. Dotychczas najlepiej rozpoznanym obiektem tego typu jest stanowisko Wicina 1, na którym przeprowadzono zarówno badania wykopaliskowe jak i nieinwazyjne. Pomimo objęcia badaniami znacznej powierzchni stanowiska, ich wyniki do dnia dzisiejszego nie zostały w pełni opublikowane.
– napisał Marcin Aleksander Kosowicz z biura LWKZ.
Dzięki metodzie magnetycznej badacze są pewni, że odkryta miejsce miało funkcję obronną (grodziska).
Co dalej z badaniami grodziska?
Istnieje prawdopodobieństwo, że badania poprowadzi zespół doktora Bartosza Józwiaka z Uniwersytetu Gdańskiego. To jednak tylko plotki, które krążą po Żaganiu.
Jeszcze nikt ze mną o tym nie rozmawiał. Oczywiście byłbym zainteresowany takimi badaniami ze względów naukowych oraz dla kontynuacji badań nad kulturą łużycką w tym rejonie, które zacząłem przy okazji eksploracji cmentarzyska w Żaganiu, ale chyba jeszcze nie rozpoczęto żadnej procedury wyłaniania wykonawcy badań. Przynajmniej do mnie nie dotarło żadne zapytanie.
– powiedział Bartosz Józwiak.
Źródła:
- Małgorzata Trzcionkowska, Sensacyjne wykopaliska w Żaganiu! Przy u. Chrobrego odkryli osadę sprzed 1,5 tysiąca lat!, Żagań – nasze miasto [dostęp: 28.02.2024].
- Małgorzata Trzcionkowska, Starożytne grodzisko w Żaganiu zostało zbadane nieinwazyjnie. Co kryje wnętrze kopca?, Gazeta lubuska [dostęp: 28.02.2024].
Fot. Małgorzata Trzcionkowska
Tekst został zaktualizowany 1.03.2024 roku.
