Zdj. Wikimedia Commons
Warto zatrzymać się przez chwilę na Barbationie i jego relacjach z Julianem Apostatą. Ten pierwszy był stosunkowo niechętny do pomocy. W ogóle sam fakt wysłania go przez Konstancjusza budzi wątpliwości – czemu cesarz wysłał dowódcę z tak pokaźną armią, wiedząc, że nie jest zbyt przychylny Julianowi? Przecież Barbation był jednym z ludzi, którzy uwięzili i zamordowali Gallusa, który był bratem przyrodnim Juliana. Konstancjusz niestety bał się utraty władzy i prawdopodobnie dlatego wysłał Barbationa, licząc na to, że nie utworzy on z Julianem wspólnej armii. I tak też się stało. Barbation nie zamierzał udzielać pomocy Julianowi od samego początku. Odmówił mu zarówno okrętów, które były przeznaczone do budowy mostów i zwyczajnie je spalił, podobnie jak część zapasów, których sobie nie przywłaszczył. Można odnieść wrażenie, że Barbation postradał zmysły, powoduje straty i naraża Rzym na niebezpieczeństwo, po czym stchórzył i uciekł z pola bitwy z Chnodomarem, a cezar został z 13 tysiącami przeciwko 35 tysiącom Germanów. Gdyby nie to, plan zakleszczenia wojsk germańskich mógłby się powieść, bowiem Rzym dysponowałby niespełna 40 tysiącami zbrojnych. Co ciekawe, ucieczka Barbationa dała również niejako większą motywację Chnodomarowi, który to po zwycięskiej bitwie poczuł się bardziej pewny siebie.
Opis bitwy pod Argentoratum należałoby skonfrontować z innymi źródłami pisanymi jak i z opracowaniami w celu wyciągnięcia jak najbardziej prawdopodobnych wniosków. Przede wszystkim warto wspomnieć nieco o germańskich dowódcach. Serapion był synem Mederycha, brata Chnodomara, co podaje także Ammian Marcelin[45]. Westralp, Uriusz i Ursycynus władali w dolinie rzeki Nekar, Suomar władał w okolicach Moguncji, natomiast Hortar władał w okolicy dzisiejszej Wormacji i Ladenburga. Badaczom udało ustalić się, że wojska umieszczone były na niewielkim wzniesieniu[46]. Nie wiadomo jakie dokładnie oddziały walczyły po stronie rzymskiej. Na pewno znajdowali się tam klibanariusze, którym dowodził Innocencjusz, legioniści z Legio Primanorum, kornuci (cornuti) dowodzeni przez Bainobaudesa, Batawowie, Brakchiaci i Regiowie[47]. Co do pozostałych oddziałów nie ma pewności. Być może byli tam Petulantowie, Celtowie, Herulowie, balistariusze (ci prawdopodobnie byli obok legionistów z Pierwszego Legionu)[48].
Zdj. Wikimedia Commons
Z ustaleń badaczy wynika, że liczbę wojsk, którą podał Ammian Marcellin należy uznać za prawidłową. Z tych 13 tysięcy żołnierzy około 10 tysięcy to była piechota. Co do strony germańskiej mówi się, że walczących było 25-35 tysięcy, przy czym liczba 35 tysięcy wydaje się bardziej prawdopodobna[49]. Co do rozstawienia wojsk nadal nie ma pewności. Po prawej stronie Alamanów była ukryta piechota, po lewej zaś jazda, w centrum piechota. Rozmieszczenie Rzymian wyglądało podobnie, po prawej jazda, po lewej Sewerus ze swoimi oddziałami a w centrum piechota. Badacze zastanawiają się jednak jak wyglądał środek oddziałów Juliana. Prawdopodobnie ustawieni byli w trzech liniach. W pierwszej stanęła lekka piechota, w drugiej być może znaleźli się Kornuci i Brakchiaci a w trzeciej legioniści, Batawowie i Regiowie[50]. Zdarza się jednak, że badacze tworzą cztery linie rzymskie, bądź tak jak E. Razin, przypisują Batawów do oddziałów germańskich[51].
Wypada również poruszyć kwestię odwrotu, czy wręcz ucieczki kawalerii rzymskiej. Ammian Marcellin podaje, że Julian zganił ich, ale i zagrzał do walki, a zatrzymani zostali przez piechotę. Zosimos jednak podaje, że zbiec miało 600 jeźdźców, pod czym podpisują się badacze tacy jak Delbruck czy Goldsworthy[52]. Ta wersja wydaje się bardziej prawdopodobna, gdyż zatrzymanie konnicy bez jakiegokolwiek okaleczania jej mogłoby być naprawdę trudne czy wręcz niewykonalne.
