Vincent Nouzille, Zabójcy w imię Republiki.
Vincent Nouzille jest znanym francuskim reporterem, dziennikarzem śledczym i dokumentalistą. Współpracował z takimi tytułami jak np. Capital, Marianne, Libération czy L’Express, a także z różnymi stacjami telewizyjnymi i radiowymi. Sławę w rodzimym kraju przyniosły mu książki m.in. odnośnie lobbingu we francuskim parlamencie czy zagadnieniu „kolesiostwa”. Najnowsza, czternasta już pozycja w karierze Francuza to – Zabójcy w imię Republiki.
Jest to pierwsze dzieło Vincenta Nouzille’a wydane w Polsce. Książka jest opisem działalności francuskich służb specjalnych na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Charles de Gaulle, Georges Pompidou, Valéry Giscard d’Estaing, François Mitterrand, Jacques Chirac, Nicolas Sarkozy oraz François Hollande – wszyscy prezydenci Piątej Republiki mają swoje miejsce na kartach tego dużego reportażu. Szesnaście rozdziałów, blisko 400 stron i bardzo wiele historii począwszy od Algierskiej wojna o niepodległość, a na aktualnych działaniach w Libii czy Mali skończywszy – tak w skrócie prezentuje się zawartość książki. Czy jest warta naszego czasu i pieniędzy?
Odpowiem od razu – tak, warto zanurzyć się w świat francuskich służb specjalnych wraz z Zabójcami w imię Republiki. Od pierwszej strony „czuć” z jaką pasją i zaangażowaniem autor podszedł do tematu. Godne podziwu są zwłaszcza wywiady przeprowadzone z wieloma byłymi funkcjonariuszami służb specjalnych. Vincent Nouzille starał się dotrzeć do jak największej grupy osób, które mogłyby opowiedzieć o wydarzeniach z ostatnich 50 lat. Dzięki temu znajdujemy w książce wiele ciekawych relacji oraz opinii od osób, które były bezpośrednio zaangażowane w działalność służb specjalnych lub były powiązane z najwyższymi kręgami władzy we Francji. Będą tu relacje zarówno podrzędnych najemników, byłych wojskowych jak i najważniejszych urzędników na stanowiskach kierowniczych.
Bardzo fajnie przedstawiono również stosunek poszczególnych prezydentów do moralnych i politycznych aspektów działalności służb specjalnych. Każdy z rządzących miał swoje unikatowe, indywidualne podejście, które Vincent Nouzille starał się ukazać. Uważam, że udało mu się to bardzo dobrze. Czytelnicy mogą być zaskoczeni, jak niektórzy prezydenci w swoich działaniach odbiegali od wykreowanego, medialnego obrazu.
Byłbym jednak niesprawiedliwy, gdybym zakończył recenzję samymi słowami pochwały. Jest w całym tym przedsięwzięciu jedno, małe „ale”. Książka jest niesamowicie szczegółowa. Podczas lektury miałem wrażenie, że momentami aż za bardzo. Dla osoby który nie jest obeznana z tematem może okazać się to barierą nie do przejścia. Ilość nazwisk, różnych nazw i dat które padają w tej książce jest gigantyczna. Widać, że reportaże zebrane w tej książce to wieloletnia praca autora. Jednak przebrnięcie przez tysiące szczegółów może być momentami męczące. Miałem wrażenie, że część informacji spokojnie mogła zostać pominięta lub umieszczona w przypisach. Dzięki temu książka Vincenta Nouzille’a nabrałaby większej dynamiki i byłaby bardziej przystępna dla czytelnika. Muszę jednak przyznać, że to jedyny mankament do jakiego mogę się „przyczepić”. Poza tym jest to z ocena z mojej perspektywy. Dla czytelników bardziej obeznanych z tematem, może to się okazać zaletą.
Zabójcy w imię Republiki to z pewnością interesująca pozycją na polskim rynku wydawniczym. Dla osób interesujących się historią współczesną a w szczególności dziejami Francji, dekolonizacji lub służb specjalnych to reportaż absolutnie obowiązkowy. Mimo kilku wymienionych wcześniej mankamentów, pozostaje się cieszyć, że taka pozycja została przetłumaczona na nasz rodzimy język. Mam również nadzieję, że to nie ostatnia książka Vincenta Nouzille’a.
Wydawnictwo Fronda
Ocena recenzenta: 5/6
Adam Buciński
